نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 1. گروه زمین‌شناسی دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران 2. پژوهشکده علوم دریایی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران

2 گروه زمین‌شناسی دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز

3 2. پژوهشکده علوم دریایی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران

چکیده

به منظور پایش زمین شیمی پهنه کارون-اروند و بررسی پیامدهای زیستی ناهنجاری‌های احتمالی به ویژه در خلیج فارس، فراوانی شاخص‌های فیزیکوشیمیایی، عناصر اصلی و برخی آنیون‌های فرعی 33 نمونه گردآوری شده از 6 مقطع حوضه کاون-اروند با بهره‌گیری از روش‌های تیتراسیون و فتومتر شعله‌ای تعیین گردید. بر اساس داده‌های حاصل کمترین و بیشترین فراوانی T.D.S و سختی کل به ترتیب در مقاطع ایذه-باغملک ( 66/355 و 239 ppm) و آبادان (5/2867 و 825 ppm) مشاهده می‌گردد. PH رودخانه نیز در تمامی طول مسیر، تغییر شاخصی نشان نمی‌دهد. میانگین سالانه فراوانی عناصر مختلف نیز عبارتند از: Cl=507.92 > Na=324.72 > S=323.3 > Ca=122.86 > K=3.75. بررسی شاخص‌های محیطی تأیید می-کند که شرایط اقلیمی و زمین‌شناسی به ویژه در نواحی مرکزی و جنوبی، سهم به سزایی در افزایش حجم ذرات معلق، سختی کل و فراوانی Na، Ca و S دارد. فعالیت های انسان‌زاد به خصوص پساب کارخانه صابون‌سازی خرمشهر را می توان مؤثرترین عامل افزایش غلظت Cl در مقاطع خرمشهر و آبادان برشمرد. ضریب بالای همبستگی (>9/0) عناصر قلیایی با سختی کل، نشان از رژیم کربناته آب پهنه کارون-اروند در بسیاری از مقاطع دارد که این امر نیز از بستر آهکی-تبخیری آن ناشی می شود. با وجود افینیته‌ی قوی فلزات قلیایی نظیر سدیم و پتاسیم به فسفات، ضریب همبستگی میان سدیم و پتاسیم با P2O5 به ترتیب 51/0- و 47/0- می‌باشد. ضریب بسیار بالای همبستگی (99/0) بین دو عنصر Na و Cl، احتمال منشأ یکسان برای این عناصر را افزایش می‌دهد. ت

کلیدواژه‌ها

موضوعات