نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• علی طاهری
• محمد رضا کلباسی
• عبدالمحمد عابدیان

گروه شیلات، دانشکده علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

به منظور حفظ قدرت لقاح گامت‌های ماهی قزل آلای رنگین کمان در شرایط انتقال کوتاه مدت، تأثیر استفاده از اکسیژن مرطوب بر روی تخمک و اسپرم خنک شده این ماهی در دمای 2-1 درجه سانتی گراد  بررسی گردید. بدین منظور   اسپرم و تخمک ماهی به صورت مجزا درون کیسه‌های پلی اتیلنی زیپ دار (20×18 سانتی متر) جمع آوری شد و به هر کیسه مقادیر صفر، 25، 50، 75 و 100% اکسیژن مرطوب  در حجم باقی مانده کیسه تزریق گردید. ده ساعت پس از انتقال گامت‌ها از کارگاه شهید باهنر کلاردشت به دانشکده علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس درون جعبه‌های یونولیتی حاوی کیسه های ترموژل منجمد، اسپرم و تخمک در قالب 25 تیمار (با 3 تکرار) لقاح داده شد و جهت تفریخ درون یک انکوباتور آزمایشگاهی ویژه تفریخ تخم ماهی قزل آلای رنگین کمان با سیستم بازچرخش آب (دمای ده درجه سانتی گراد) قرار گرفت. در طی این مدت میزان لقاح، چشم زدگی و تفریخ هر یک از تیمارها به عنوان شاخص تعیین میزان بهینه اکسیژن مصرفی در مورد انتقال گامت‌ها مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج این بررسی مبین آن است که لقاح تخمک حاوی 100% اکسیژن و اسپرم حاوی 75% اکسیژن منجر به اخذ بهترین نتایج شامل2/1 ±01/95 درصد لقاح و 21/4±78 درصد چشم زدگی و بالاخره  88/3 ± 75 درصد تفریخ لارو گردید که در مقایسه با گروه شاهد ( صفر درصد اکسیژن) واجد اختلاف معنی دار می‌باشد (05/0<p). از آنجا که در برنامه‌های تکثیر و اصلاح نژاد آبزیان نقل و انتقال گامت‌ها بسیار سهل‌تر و کم هزینه‌تر از انتقال مولدین می‌باشد لذا روش مذکور به عنوان روشی ساده در نقل و انتقال کوتاه مدت گامت ماهی قزل آلای رنگین کمان می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. 

کلیدواژه‌ها

• اکسیژن
• ماهی قزل آلای رنگین کمان
• کیسه پلی اتیلنی
• لقاح
• چشم زدگی
• تفریخ