نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

چکیده

مطالعه حاضر با هدف ارزیابی تاثیر بنزوآلفاپایرن (BaP) به عنوان یکی از مهمترین هیدروکربن‌های آروماتیک چند حلقه‌ای (PAH) بر سطوح کورتیزول پلاسما و فرآیند اسپرماتوژنز از طریق ارزیابی سطوح پلاسمایی هورمون تستوسترون در نرهای رسیده شانک زرد باله Acanthopagrus latus صورت گرفت. بدین منظور و برای بررسی اثرات کوتاه مدت و بلند مدت بنزوآلفاپایرن، ماهیان به سه گروه شاهد، پایه و تیمار تقسیم شدند. به گروه تیمار بنزوآلفاپایرن محلول در روغن گیاهی (mg/kg50 بنزوآلفاپایرن به ازای وزن بدن ماهی در g/lμ2 روغن به ازای وزن بدن) به صورت درون صفاقی تزریق شد و به گروه شاهد g/lμ2 روغن گیاهی به ازای وزن بدن تزریق گردید. در گروه پایه هیچ گونه تزریقی صورت نگرفت. از هر گروه پس از 3 ساعت نمونه خون و گناد تهیه شد. برای بررسی اثرات دراز مدت، و رهایش آرام آلاینده، ایمپلنت mg/kg50 بنزوآلفاپایرن به ازای وزن بدن در g /lμ10 روغن گیاهی به ازای وزن بدن به صورت درون صفاقی انجام شد. برای ماهیان شاهد g/lμ10 روغن گیاهی به ازای وزن ایمپلنت گردید. پس از 72 ساعت از هر گروه نمونه‌گیری صورت گرفت. نتایج به ترتیب افزایش و کاهش معنی‌دار سطوح پلاسمایی کورتیزول و تستوسترون را در استرس کوتاه مدت و بلند مدت نشان داد. به نظر می‌رسد افزایش کورتیزول به علت ایجاد اختلال توسط بنزوآلفاپایرن در مسیرهای بیوسنتز و آشفتگی در محور هیپوفیز-هیپو تالاموس- اینتررنال باشد. کاهش سطح تستوسترون می‌تواند ناشی از فعال شدن رسپتورهای آریل هیدروکربن در گنادها و تاثیر بر مسیر‌های بیوسنتز تستوسترون و یا اختلال در عملکرد محور HPG باشد. آشفتگی در سطوح هورمون‌های تستوسترون و کورتیزول به ویژه در نر‌های رسیده سبب ایجاد اختلال در تولیدمثل موفق و بقای نسل ماهی شانک زرد باله می‌شود.

کلیدواژه‌ها