نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشکده کمیسر دریایی، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)، نوشهر، ایران.

چکیده

دیپلماسی دفاعی دریا محور، استفاده نرم از نیروی دریایی از طریق مشارکت در فعالیت هایی مانند تبادل دانشجویان با محوریت دانشگاه های دریایی ، بازدید ناوهای و زیردریای ها از کشورهای حاشیه اقیانوس ها و دریاها، ارتباطات شناورها در دریا در جهت هماهنگی و در مبارزه با دزدی و تروریسم دریایی، امداد و نجات در دریا ها و اقیانوس ها نهادینه می گردد. به طور کلی دپیلماسی دفاعی دریا محور فرایندی است که منجر به  افزایش همکاری های دریایی بین نهادهای دریاهای کشورهای ساحلی می گردد. از دیدگاهی دیگر دیپلماسی دفاعی دریا محور استفاده مسالمت آمیز از نیروی دریایی و نهادهای دفاعی و دولتی یک کشور برای همکاری با نیروی دریایی و نهادهای دفاعی و دولتی کشور دیگر به منظور دستیابی به یک نتیجه مطلوب است. براساس این اصول نیروی دریایی راهبردی در توسعه دیپلماسی دفاعی دریا محور، کارآمدی و اثربخشی قابل‌توجهی در سطح بین المللی در جهت پیاد ه سازی اصول مذکور مذکور داشته است. در تبیین شبکه دیپلماسی کشور می‌توان گفت دیپلماسی دفاعی دریا محور اهداف سیاست‌گذاری خارجی و خط‌ مشی کشور را با بخش دفاعی دریا محور پیوند می‌دهد. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به بررسی نقش نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران در توسعه دیپلماسی دفاعی دریا محور می‌پردازد. یافته‌های این پژوهش بیانگر این است که به طور کلی ارتباطات نیروهای دریایی و صنایع دریایی مرتبط با امورات دفاعی در سطح بین المللی می تواند در راستای دیپلماسی کلان یک کشوردریایی از منافع ملی حفاظت و حراست نماید. از این منظر اعزام هیئت‌های عالی‌رتبه نیروی دریایی جهت شرکت در اجلاس های بین المللی مانند آیونز و مشارکت ناوگروه های مختلف در قالب ناوگروه های امنیت خطوط مواصلاتی و ناوگروه های آموزشی دانشجویان دانشگاه های دریایی‌ به آب‌های بین‌المللی و بازدید از کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته دریایی، می‌تواند در ارتقای دیپلماسی دفاعی دریا محور، تأثیر قابل توجهی داشته باشد. تداوم دیپلماسی دفاعی دریا محور نه‌تنها در حوزه دفاعی دریا محور بلکه در حوزه توسعه صنایع دریایی و توسعه پایدار دریایی نیز می تواند تحولی ژرفی ایجاد نماید. از این رو ارتقاء دیپلماسی دفاعی- دریا محور می‌تواند نقش بسزایی در پیشبرد و حفاظت از منافع ملی داشته باشد. به‌علاوه بازدید ناوگروه های آموزشی، صلح و دوستی از کشورهای دریایی، موجب تقویت دیپلماسی عمومی، گسترش روابط دریایی با کشورهای حوزه اقیانوس ها و دریاها می شود. در نهایت اینکه حضور کارآمد و اثر بخش نیروی دریایی راهبردی در آب‌های بین‌المللی موجب ارتقای امنیت خطوط مواصلاتی دریایی کشور از قبیل صادرات غیر نفتی، صادرات نفت خام و میعانات گازی، واردات کالاهای اساسی و موارد اولیه کشور را ایمن و پایدار نموده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

Abdolkhanian, N., Elmizadeh, H., Dadolahi Sohrab, A., Savari, A., FayazMohammadi, M. 2018. 'Comparing Modeling of Pollution in Arvand River in the Dry and Wet Seasons', Journal of Marine Science and Technology, 16(4), pp. 13-24. doi: 10.22113/jmst.2016.32804
Alamdari, S.A., 2010. European defense diplomacy. Defense Strategy Quarterly8(31), pp.129-162. (In Persian).
Bell, R., 2020. Canadian Maritime Defence Diplomacy: Canada’s Ambassadors at Sea. Masters of Defence Studies, Canadian Forces College.
Bercher, M. (2003) Crisis in World Politics, translated by F. Qureshi. Tehran: Institute of Strategic Studies.
Bhatia, V., 2016. Defence Diplomacy and International Military Cooperation. New Delhi: Xtreme Office Aids Pvt. Ltd.
Cheyre, J. E., 2013. Defence Diplomacy. In: The Oxford Handbook of Modern Diplomacy. Oxford. DOI: 10.1093/oxfordhb/978019958 8862.013.0021.
Farshchi, A., & Ismaili, M. (2013) 'Defense Diplomacy in the Light of China's Approach to Security.' Journal of Defense Policy, 21(83), pp.9-35.
 Le Mière, C., 2014. Maritime diplomacy in the 21st century: Drivers and challenges. Routledge.
Leahy, P., 2014. Military Diplomacy. Centre of Gravity series editor, Strategic and Defence Studies Centre, The Australian National University, pp. 14-15.
Mashreq News. 2013. 'Iranian Maritime Diplomacy: From South and West to East and North.' Retrieved on October 19, 2016, from Mashreq News Agency: http://www.mashreghnews.ir/f a/news/272100/
Minaei, H., and Asghari, M. .2013. Defense Diplomacy of the Islamic Republic of Iran. Tehran: Sayad Shirazi Educational and Research Center.
Minaei, H., Hajiyani, E., Dehghanbode, H., and Jafarzadepoor, F. (2014) 'Evaluation of Knowledge Management Processes in Defense Diplomacy Activities of the Islamic Republic of Iran.' Rahbord, 23(70), 39-59. (In Persian).
Ministry of Defense., 1998. Defense Strategic Review. Available at: www.gov.uk/government/or ganisation/ministry-of-defense
Ministry of Defense., 2002. The Strategic Defense Review: A New Chapter. Available at: www.ukdf.org
Mirzaei, S. A., Gharib Abadi, K., & Rezaeian Pour, M. H. 2015. The New Defense Diplomacy of the United Kingdom and Its Impact on the Islamic Republic of Iran National Security. Political and International Scientific and Research Quarterly, 6(21), pp.1-29.
Mohammadi Galangash, M., Movahedinia, A., Bozorgpanah Kharat, Z. (2018). 'Aََ study on some microbial indices and nutrient matters in the southern part of Caspian Sea; Guilan province', Journal of Marine Science and Technology, 16(4), pp. 66-76. doi: 10.22113/jmst.2017.44306.
Muthanna, K.A., 2011. Military diplomacy. Journal of Defence Studies, 5(1), pp.1-15. DOI:
Rosenau, J., 1971. The Scientific Study of Foreign Policy. New York: The Free Press.
Saed, N. 2011. Defence Diplomacy: An Epistemological Reflection and the Exploration of Foundations. Defense Strategy, 8(31), pp. 63-98. (In Persian).
Sajjadi, S. A. Q. 2012. Diplomacy and Political Behavior in Islam. Tehran: M. Book Garden.
Salehi, J. 2020. Components and Challenges of Port State Jurisdiction in Fight Against Illegal Fishing of Foreign Ship and its Compliance with the Law on Protection and Exploitation of Aquatic Resources of the Islamic Republic of Iran. Journal of Fisheries, 73(3), 285-300. doi: 10.22059/jfisheries.2020.305664.1181
salehi, J. 2020. 'The Functions of the Pirate Transfer Agreement', Iranian Research letter of International Politics, 8(2), pp. 171-190. doi: 10.22067/ijip. v8i2.37288.
Salehi, J., 2021. Dimensions of the Contractor’s Activities in the “Area” based on Seabed Disputes Chamber’s Jurisprudence and the United Nations Convention on the Law of the Sea’s Provisions. International Journal of Maritime Policy1(4), pp.1-17. DOI:10. 22034/irlsmp.2020.12212.
Shaygan, H., and Ahengari, E., 2018. 'Navy in the New Field of Diplomacy.' Available at: https://www.javanonline.ir/fa/news/7562844 (Accessed: [insert date]).
Shea, T.C., 2005. Transforming military diplomacy. Joint Force Quarterly, 38, p.49.
Talaie, F. and Javidbakht, M., 2021. Analysis of the ISPS Code and Its Implementation: Case Study of Malaysia and South Korea. DOI: 10.22034/irlsmp.2021.140662.
Tasnim News Agency. 2014, September 23. 'Military Clashes Between Army Ships and Pirates to Rescue a Chinese Ship.' Retrieved November 13, 1399, from Tasnim News Agency: http://www.tasnimnews.com/fa/ne ws/1393/06/26/501634. (In Persian)
Taylor, B., 2014. Australia’s defence diplomacy: Time for a stocktake. ANU Strategic and Defence Studies Centre. Centre of Gravity Series paper, 17. DOI:
Winger, G., 2014. The velvet gauntlet: A theory of defense diplomacy. What do ideas do, 33, pp.1-14.
Zarif, M. J., and Sajjadpour, S. M. K., 2012. Multilateral Diplomacy: Conceptual and Functional Dynamics of Regional and International Organizations, 2nd edition. Tehran: Ministry of Foreign Affairs.