نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشکده کمیسر دریایی، دانشگاه علوم دریایی امام خمینی(ره)، نوشهر، ایران.
چکیده
دیپلماسی دفاعی دریا محور، استفاده نرم از نیروی دریایی از طریق مشارکت در فعالیت هایی مانند تبادل دانشجویان با محوریت دانشگاه های دریایی ، بازدید ناوهای و زیردریای ها از کشورهای حاشیه اقیانوس ها و دریاها، ارتباطات شناورها در دریا در جهت هماهنگی و در مبارزه با دزدی و تروریسم دریایی، امداد و نجات در دریا ها و اقیانوس ها نهادینه می گردد. به طور کلی دپیلماسی دفاعی دریا محور فرایندی است که منجر به افزایش همکاری های دریایی بین نهادهای دریاهای کشورهای ساحلی می گردد. از دیدگاهی دیگر دیپلماسی دفاعی دریا محور استفاده مسالمت آمیز از نیروی دریایی و نهادهای دفاعی و دولتی یک کشور برای همکاری با نیروی دریایی و نهادهای دفاعی و دولتی کشور دیگر به منظور دستیابی به یک نتیجه مطلوب است. براساس این اصول نیروی دریایی راهبردی در توسعه دیپلماسی دفاعی دریا محور، کارآمدی و اثربخشی قابلتوجهی در سطح بین المللی در جهت پیاد ه سازی اصول مذکور مذکور داشته است. در تبیین شبکه دیپلماسی کشور میتوان گفت دیپلماسی دفاعی دریا محور اهداف سیاستگذاری خارجی و خط مشی کشور را با بخش دفاعی دریا محور پیوند میدهد. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به بررسی نقش نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران در توسعه دیپلماسی دفاعی دریا محور میپردازد. یافتههای این پژوهش بیانگر این است که به طور کلی ارتباطات نیروهای دریایی و صنایع دریایی مرتبط با امورات دفاعی در سطح بین المللی می تواند در راستای دیپلماسی کلان یک کشوردریایی از منافع ملی حفاظت و حراست نماید. از این منظر اعزام هیئتهای عالیرتبه نیروی دریایی جهت شرکت در اجلاس های بین المللی مانند آیونز و مشارکت ناوگروه های مختلف در قالب ناوگروه های امنیت خطوط مواصلاتی و ناوگروه های آموزشی دانشجویان دانشگاه های دریایی به آبهای بینالمللی و بازدید از کشورهای درحالتوسعه و توسعهیافته دریایی، میتواند در ارتقای دیپلماسی دفاعی دریا محور، تأثیر قابل توجهی داشته باشد. تداوم دیپلماسی دفاعی دریا محور نهتنها در حوزه دفاعی دریا محور بلکه در حوزه توسعه صنایع دریایی و توسعه پایدار دریایی نیز می تواند تحولی ژرفی ایجاد نماید. از این رو ارتقاء دیپلماسی دفاعی- دریا محور میتواند نقش بسزایی در پیشبرد و حفاظت از منافع ملی داشته باشد. بهعلاوه بازدید ناوگروه های آموزشی، صلح و دوستی از کشورهای دریایی، موجب تقویت دیپلماسی عمومی، گسترش روابط دریایی با کشورهای حوزه اقیانوس ها و دریاها می شود. در نهایت اینکه حضور کارآمد و اثر بخش نیروی دریایی راهبردی در آبهای بینالمللی موجب ارتقای امنیت خطوط مواصلاتی دریایی کشور از قبیل صادرات غیر نفتی، صادرات نفت خام و میعانات گازی، واردات کالاهای اساسی و موارد اولیه کشور را ایمن و پایدار نموده است.
کلیدواژهها
موضوعات