دامون رزمجویی؛ ناصر سعیدی
چکیده
بندر انزلی به عنوان اصلی ترین و قدیمی ترین بندر شمال کشور، اهمیت ویژه ای در ترانزیت کالا را دارد. با شناسایی دقیق موقعیت کلیدی این بندر در مسیر کریدور شمال – جنوب و با تدوین راهبرد صحیح در راستای ترانزیت می توان به ارتقای عملکرد این بندر از طریق جذب کالاهای بیشتر پرداخت. در این تحقیق، استناد به افزایش بیشتر ترانزیت کالا از بندر انزلی ...
بیشتر
بندر انزلی به عنوان اصلی ترین و قدیمی ترین بندر شمال کشور، اهمیت ویژه ای در ترانزیت کالا را دارد. با شناسایی دقیق موقعیت کلیدی این بندر در مسیر کریدور شمال – جنوب و با تدوین راهبرد صحیح در راستای ترانزیت می توان به ارتقای عملکرد این بندر از طریق جذب کالاهای بیشتر پرداخت. در این تحقیق، استناد به افزایش بیشتر ترانزیت کالا از بندر انزلی به عنوان ماموریت بندر انزلی و با استفاده از تحلیل سوات (SWOT) نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلی) و تهدید ها و فرصتهای (عوامل خارجی) بندر انزلی شناسایی و ارزیابی می شوند. بررسی ماتریس ارزیابی داخلی نشان می دهد که در بین عوامل داخلی، ورود سریع و ایمن کشتی به بندر و نرم تخلیه و بارگیری بالا دلیل جذابیت ترانزیت در این بندر است . در حالیکه فقدان سیستم هماهنگ کننده و کمبود انبارهای مسقف و بار انداز از مهمترین نقاط ضعف بندر انزلی شناخته شده است. نتایج جدول ارزیابی عوامل خارجی بیان می کند که افزایش درآمد ترانزیت مهمترین فرصت و رقابت شدید در جذب ترانزیت مهمترین تهدید در بین عوامل خارجی می باشد. در نهایت با استفاده از روش ماتریس کمی برنامه ریزی استراتژیک ( QSPM) به تدوین مناسبترین راهبرد پرداخته شده است. در این راستا از بین هشت راهبرد انتخاب شده، "سیاست جذب تجار" ، " سیاست حفظ مشتریان ثابت" و سیاست " نوسازی تجهیزات محوطه بندری " بترتیب بیشترین اولویت را کسب نموده اند.
علوم زیستی دریا
زهرا بصیر؛ رحیم عبدی
چکیده
سنجش پارامترهای خونی یکی از مهمترین راه های تشخیص بیماری و سلامت در آبزیان بوده که عوامل متعددی آنرا دستخوش تغییرات می کنند. دراین تحقیق تعداد 30 قطعه گربه کوسه لکهدار (Chiloscyllium punctatum) با خصوصیات زیست سنجی مشابه از هر دو جنس نر و ماده از خورهای شمالی خلیج فارس صید شدند. پس از صید، خون گیری و تهیه گسترش، پارامترها و فاکتورهای خون شامل WBC، ...
بیشتر
سنجش پارامترهای خونی یکی از مهمترین راه های تشخیص بیماری و سلامت در آبزیان بوده که عوامل متعددی آنرا دستخوش تغییرات می کنند. دراین تحقیق تعداد 30 قطعه گربه کوسه لکهدار (Chiloscyllium punctatum) با خصوصیات زیست سنجی مشابه از هر دو جنس نر و ماده از خورهای شمالی خلیج فارس صید شدند. پس از صید، خون گیری و تهیه گسترش، پارامترها و فاکتورهای خون شامل WBC، لنفوسیت، مونوسیت، ائوزینوفیل، نوتروفیل و اندیس های خونی شامل MCV, MCH, MCHC اندازه گیری شدند. بر اساس نتایج بدست آمده بین فاکتورهای اندازه گیری شده و جنس های مختلف اختلاف معنی داری وجود نداشت (05/0>P). در خصوص پارامترهای مربوط به گلبول های سفید لنفوسیت با بیشترین تعداد و ائوزینوفیل با کمترین مقدار و در جنس نر بوده است. همچنین مقدار گلبول های سفید در جنس نر بیشتر از جنس ماده و بیشترین اندیس خونی مربوط به MCV و در جنس نر و کمترین آن مربوط به MCHC و در جنس ماده بوده است. در تحقیق اخیر فاکتورهای گلبول های سفید خون در مقایسه با سایر گونه های آبزی که توسط دیگر محققین انجام پذیرفته است دارای تشابه و اختلافاتی بوده که در گزارش به آن پرداخته شده است.
علوم زیستی دریا
لقمان نادری؛ علی شعبانی؛ بهاره شعبانپور؛ حمیدرضا رضایی
چکیده
کفال پوزه باریک گونه غیربومی دریای خزر است که در سالهای 1930 تا 1934 از دریای سیاه به دریای خزر معرفی گردید و با موفقیت استقرار یافت و در حال حاضر از گونههای اقتصادی دریای خزر میباشد. از آنجا که هیچ اطلاعاتی در سطح مولکولی در مورد این گونه پس از 8 دهه حضور در دریای خزر وجود ندارد لذا در این مطالعه به منظور بررسی ساختار ژنتیکی کفال پوزه ...
بیشتر
کفال پوزه باریک گونه غیربومی دریای خزر است که در سالهای 1930 تا 1934 از دریای سیاه به دریای خزر معرفی گردید و با موفقیت استقرار یافت و در حال حاضر از گونههای اقتصادی دریای خزر میباشد. از آنجا که هیچ اطلاعاتی در سطح مولکولی در مورد این گونه پس از 8 دهه حضور در دریای خزر وجود ندارد لذا در این مطالعه به منظور بررسی ساختار ژنتیکی کفال پوزه باریک در دو منطقه بابلسر (27 نمونه) و تنکابن (30 نمونه) استان مازندران از 6 لوکوس ریزماهواره استفاده شد. نتایج غنای آللی پایین (5Na = ) و سطح هتروزایگوسیتی را بالا (821/0(Ho = نشان داد بنابراین تنوع ژنتیکی این گونه نسبت به ماهیان دریایی بسیار پایین میباشد. همچنین شاخص تمایز ژنتیکی بین مناطق بسیار پایین بود (032/0) که میتواند به دلیل مهاجرتهای طبیعی این گونه و پدید آمدن جریان ژنی بالا (4/10) بین این مناطق باشد.
علوم زیستی دریا
لیلا عالمی نیسی؛ محمد علی سالاری علیآبادی؛ حسین ذوالقرنین؛ حسین پاشا زانوسی
چکیده
به منظور بررسی ساختار جمعیتی خیار دریایی گونه Holothuria parva در دو منطقه بندر بستانه و بندر دیر، از روش توالی یابی ژن 16S rRNA استفاده گردید. در مجموع 417 جایگاه نوکلئوتیدی بررسی شد که پس از بررسی در پایگاه داده ای NCBI، توالیها با ژن 16S rRNA همخوانی داشتند و تعلق نمونهها به گونه H. parva تایید شد. در مجموع در دو منطقه 4 هاپلوتایپ شناسایی شد که یکی از ...
بیشتر
به منظور بررسی ساختار جمعیتی خیار دریایی گونه Holothuria parva در دو منطقه بندر بستانه و بندر دیر، از روش توالی یابی ژن 16S rRNA استفاده گردید. در مجموع 417 جایگاه نوکلئوتیدی بررسی شد که پس از بررسی در پایگاه داده ای NCBI، توالیها با ژن 16S rRNA همخوانی داشتند و تعلق نمونهها به گونه H. parva تایید شد. در مجموع در دو منطقه 4 هاپلوتایپ شناسایی شد که یکی از هاپلوتایپها در دو منطقه مشترک بود. بندر بستانه دارای 3 هاپلوتایپ و بندر دیر دارای 2 هاپلوتایپ بودند. تنوع هاپلوتایپی در بستانه 83 درصد و در دیر 50 درصد تخمین زده شد. تنوع نوکلئوتیدی در بستانه و دیر به ترتیب 007/0 و 002/0 برآورد شد. شاخص ژنتیکی (Fst) ناچیز 000/0 و نرخ واگرائی (Dxy) 0048/0 و جریان ژنی (Nm) بالا 1874 بین دو منطقه برآورد گردید. بر اساس نتایج به دست آمده از این بررسی، احتمالا نمونههای بندر بستانه و بندر دیر از یک جمعیت یکسان هستند که به دلیل جریان ژنی بالا بین دو منطقه تمایز زیادی از هم ندارند و وجود هاپلوتایپ مشترک نیز بیانگر وجود نیای مشترک H. parva در دو منطقه میباشد.
محمد پاخیره زن؛ مریم راهبانی
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی ارتباط هیدرودینامیکی بین فرآیندهای دو پهنه دریایی و ساحلی انجام شد. منطقه مورد مطالعه بخش شمال غرب دریای عمان تا تنگه هرمز و سواحل شرق هرمزگان میباشد. برای مدلسازی جریانهای دریایی از نرمافزار مایک استفاده شد. در پهنه ساحلی با استفاده از تصاویر سنجنده ASTER طبقهبندی به روش شپارد انجام گرفت. نتایج نشان ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی ارتباط هیدرودینامیکی بین فرآیندهای دو پهنه دریایی و ساحلی انجام شد. منطقه مورد مطالعه بخش شمال غرب دریای عمان تا تنگه هرمز و سواحل شرق هرمزگان میباشد. برای مدلسازی جریانهای دریایی از نرمافزار مایک استفاده شد. در پهنه ساحلی با استفاده از تصاویر سنجنده ASTER طبقهبندی به روش شپارد انجام گرفت. نتایج نشان داد که تنها 7% از سواحل منطقه سواحل ثانویه-تشکیل شده تحت اثر فرآیندهای دریایی- میباشند که در دو محدوده شهرستان سیریک و سواحل جنوبی شهرستان جاسک متمرکز شدهاند. دماغهای شکل بودن ساحل و نیز جریانات موازی با ساحل در محدوده بندر سیریک عمده عامل شکلگیری سواحل ثانویه است. در حالیکه جریانات به سمت ساحل در مجاورت سواحل جاسک و نیز وجود یک چرخه پادساعتگرد در قسمت شرقی منطقه بدلیل گذار از آب عمیق دریای عمان به آب کم عمقتر ابتدای تنگه هرمز از عمده عوامل تاثیرگذار در شکلدهی سواحل ثانویه جاسک میباشد.
علوم زیستی دریا
انسیه نیکوبذل راد؛ افشین دانه کار؛ غزاله خوشرو
چکیده
لاک پشت دریایی عقابی (Eretmochelys imbricate) به عنوان گونه در خطر انقراض با تهدیدهای متعددی در سواحل جنوبی ایران رو به رو است که سبب کاهش چشمگیر این گونه کمیاب شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی رفتار بچه لاک پشت های عقابی در مقابل نور مصنوعی است. این مطالعه در ساحل ماسه ای تحت حفاظت جزیره کیش در آبهای خلیج فارس انجام شد. با انجام دو تیمار بر روی بچه ...
بیشتر
لاک پشت دریایی عقابی (Eretmochelys imbricate) به عنوان گونه در خطر انقراض با تهدیدهای متعددی در سواحل جنوبی ایران رو به رو است که سبب کاهش چشمگیر این گونه کمیاب شده است. هدف مطالعه حاضر بررسی رفتار بچه لاک پشت های عقابی در مقابل نور مصنوعی است. این مطالعه در ساحل ماسه ای تحت حفاظت جزیره کیش در آبهای خلیج فارس انجام شد. با انجام دو تیمار بر روی بچه لاک پشت ها اثر نور سنجیده شد. با توجه به شرایط منطقه، تیمار اول نور افقی مستقیم و چشمک زن (نمایان گر نور چراغ ماشین های عبوری از جاده پسکرانه) و تیمار دوم نور عمودی غیر مستقیم (نشانگر نور پایه های روشنایی جاده) انتخاب شد. داده های بدست آمده از هر تیمار با استفاده از آزمون T جفتی سنجیده شد. نتیجه آزمون در تیمار اول نشان داد تفاوت معنی دار بین تعداد بچه های منحرف شده به سمت نور افقی مستقیم و چشمک زن وجود دارد. اما نتیجه آزمون تیمار دوم نشان داد تفاوت معنی دار بین تعداد بچه های منحرف شده به سمت نور عمودی غیرمستقیم ثابت وجود ندارد. سنجش نتایج دو تیمار در آزمون T حاکی از آن است، نور ماشین های عبوری، با توجه به خصوصیات فیزیکی ساحل مورد بررسی، سهم بیشتری نسبت به نور پایه های روشنایی جاده در تغییر مسیر بچه لاک پشت های عقابی به سمت ساحل دارد. البته هر دو مخرب و اثر گذار است و باید راهکارهای مدیریتی و اجرایی جهت کاهش منابع نوری بخصوص کاهش نور ماشین های عبوری اتخاذ کرد.
علوم زیستی دریا
آرزو باقری؛ رامین مناف فر؛ ساناز رحیمی
چکیده
مخمرهای تک سلولی به عنوان فلور روده انواع ماهیان، آبزیان و جانوران مطرح هستند اما اطلاعات جامعی در این خصوص موجود نیست. این تک سلولیها غیر از اینکه منشاء تعدادی از بیماری های شناخته شده و ناشناخته می باشند تعدادی از آنها نیز با دارا بودن خواص پروبیوتیکی هم چون تولید برخی آنتی بیوتیک ها و ویتامین ها برای این موجودات مفید می باشند. ...
بیشتر
مخمرهای تک سلولی به عنوان فلور روده انواع ماهیان، آبزیان و جانوران مطرح هستند اما اطلاعات جامعی در این خصوص موجود نیست. این تک سلولیها غیر از اینکه منشاء تعدادی از بیماری های شناخته شده و ناشناخته می باشند تعدادی از آنها نیز با دارا بودن خواص پروبیوتیکی هم چون تولید برخی آنتی بیوتیک ها و ویتامین ها برای این موجودات مفید می باشند. بر اساس تحقیقات به عمل آمده تنوع گونه و جمعیتی فراوانی از مخمرها در فلور روده موجودات پیش بینی می شود. در این تحقیق حین بررسی تنوع مخمرهای جنس ساکارومایسس به عنوان فلور طبیعی روده ماهیان قزلآلای پرورشی شهرستان ارومیه گونههایی از یک جنس جدید مخمر مشابه ساکارومایسس در فلور روده این موجودات شناسایی شد. شناسایی دقیق با استفاده از محیطهای کشت اختصاصی و افتراقی و تکنیکهای مولکولی PCR و تعیین توالی توانست ضمن معرفی چندین گونه و سویه از جنس ساکارومایسس جنس جدیدی را به نام قزاقستانیا در ماهیان قزلآلای پرورشی شناسایی نماید. واژههای کلیدی: ساکارومایسس، قزاقستانیا، ماهی قزلآلا، محیطکشت، مخمر.
علوم زیستی دریا
آرزو سلیمانی؛ حسین محمدعسگری؛ علی دادالهی سهراب؛ هیوا علمی زاده؛ سید حسین خزاعی
چکیده
ذرات گردوغبار در اتمسفر از نواحی خشک و نیمه خشک دنیا منشأ گرفته و اصلیترین منبع ریزگردهای معدنی است. استفاده از سنجش از دور ماهوارهای ریزگردها، این توانایی را در این تکنیک بهوجود آورده است تا اطلاعات ارزشمندی برای کمک به طراحی شبکه اندازهگیری و برآورد میزان ریزگردها در محیطهای دریایی فراهم کند. رسوب ریزگردها در مناطق ...
بیشتر
ذرات گردوغبار در اتمسفر از نواحی خشک و نیمه خشک دنیا منشأ گرفته و اصلیترین منبع ریزگردهای معدنی است. استفاده از سنجش از دور ماهوارهای ریزگردها، این توانایی را در این تکنیک بهوجود آورده است تا اطلاعات ارزشمندی برای کمک به طراحی شبکه اندازهگیری و برآورد میزان ریزگردها در محیطهای دریایی فراهم کند. رسوب ریزگردها در مناطق اقیانوسی، مواد مغذی کلیدی از قبیل آهن را برای فیتوپلانکتونهای اقیانوسی فراهم میکند. در تحقیق حاضر عمق اپتیکی ریزگردها در منطقه خلیج فارس از مارس 2008 تا دسامبر 2013 بررسی شده است. برای این کار از دادههای سنجنده MODIS ماهوارههای آکوا و ترا و همچنین دادههای ذرات معلق (PM10) ایستگاههای محیطزیست و عمق اپتیکی ایستگاههای AERONET، به منظور ارزیابی عمق نوری ریزگردها استفاده شده است. نتایج نشان داد که دادههای عمق اپتیکی(AOD) از سنجنده MODIS دارای دقت قابل قبولی هستند و همبستگی بسیار زیادی بین مقادیر اندازهگیری شده با MODIS و شبکه AERONET، وجود دارد (ضریب همبستگی: 90/0). مقایسهای بین مقادیر عمق اپتیکی (AOD) حاصل از اندازهگیری توسط سنجنده MODIS ماهوارههای آکوا و ترا و میزان ذرات معلق (PM10) برآورد شده از ایستگاههای محیطزیست در منطقه خلیج فارس نیز صورت گرفت. این بررسیها نشان داد که بین این دو مقدار، همبستگی معنیدار برای دو ماهواره آکوا و ترا در منطقه مطالعاتی وجود دارد و ضریب همبستگی در فصل تابستان بیشتر از زمستان است. نتایج این بررسی نشان داد که دادههای عمق اپتیکی حاصل از تصاویر ماهواره MODIS میتوانند اطلاعات دقیقی از میزان ریزگردهای منطقه خلیج فارس فراهم نمایند.
علوم غیرزیستی دریا
سحر جوان صمدی؛ مسعود ترابی آزاد؛ علی کرمی خانیکی
چکیده
دما یک کمیت بنیادی در اقیانوس شناسی فیزیکی و اساس کار اقیانوس شناسان در مطالعه و شناخت فرآیندها در اقیانوس ها و حوزه های آبی می باشد. تغییرات زمانی و مکانی دمای سطحی پهنه آبی، نقش مهمی در فعالیتهای تغییرات اقلیم، زندگی آبزیان، جریانات دریایی، میزان شوری و دیگر خصوصیات آب دریاها و دریاچه ها دارد. هدف از این تحقیق پیش بینی دمای سطحی دریای ...
بیشتر
دما یک کمیت بنیادی در اقیانوس شناسی فیزیکی و اساس کار اقیانوس شناسان در مطالعه و شناخت فرآیندها در اقیانوس ها و حوزه های آبی می باشد. تغییرات زمانی و مکانی دمای سطحی پهنه آبی، نقش مهمی در فعالیتهای تغییرات اقلیم، زندگی آبزیان، جریانات دریایی، میزان شوری و دیگر خصوصیات آب دریاها و دریاچه ها دارد. هدف از این تحقیق پیش بینی دمای سطحی دریای خزر می باشد. برای این منظور داده های میانگین ماهانه دمای سطحی آّب برای 24 ایستگاه در دریای خزر طی یک دوره چهار ساله 2003-2007 مورد استفاده قرار گرفته و به کمک آنالیز فوریه، ضرایب بسط محاسبه شده بدین ترتیب دما برای سالهای آینده پیش بینی شده است .همچنین میانگین دمای سطحی در سه بخش خزر به کمک دمای این ایستگاه ها محاسبه گردید و نحوه تغییرات دما درزمان های مختلف بررسی شد.از طیفهای سری زمانی نتیجه می شود که تقریبا درتمام ایستگاهها، تغییرات دما در زمان های مختلف از یک الگوپیروی می کند به عبارتی درتمام ایستگاهها، طیف فرکانس الگوی پریودیک مشخص 12 ماهه دارد
مهندسی دریا
رضا موحدی نیا؛ میرعبدالحمید مهرداد؛ سعید پورزینلی
چکیده
سکوهای دریایی پایه ثابت از نوع جکت در منطقه خلیج فارس متداول ترین نوع سازه فراساحلی هستند. اخیراً روشی با عنوان تحلیل استاتیکی و یا دینامیکی موج افزایشی به منظور ارزیابی عملکرد سکوهای دریایی در برابر نیروی امواج پیشنهاد شده است. در این روش مجموعهای از ارتفاع امواج منظم با نرخ افزایشی در گامهای محاسباتی جداگانه به صورت منفرد و تکتک ...
بیشتر
سکوهای دریایی پایه ثابت از نوع جکت در منطقه خلیج فارس متداول ترین نوع سازه فراساحلی هستند. اخیراً روشی با عنوان تحلیل استاتیکی و یا دینامیکی موج افزایشی به منظور ارزیابی عملکرد سکوهای دریایی در برابر نیروی امواج پیشنهاد شده است. در این روش مجموعهای از ارتفاع امواج منظم با نرخ افزایشی در گامهای محاسباتی جداگانه به صورت منفرد و تکتک به سازه اعمال میشود تا مرحلهای که گسیختگی نهایی در سیستم سازهای مشاهده شود. علاوه بر آن پارامتری مناسب، ارتفاع موج شکست (موج فروپاشی)، متناظر با ظرفیت نهایی سازههای فراساحلی ارائه میدهد. نتابج حاصل از این روش از دقت و کارایی بهتری نسبت به تحلیل بارافزون مرسوم برخوردار است. در این پژوهش، روش تحلیل موج افزایشی تشریح شده و برای سکوی مورد مطالعه با استفاده از روش آنالیز موج افزایشی، حد گسیختگی نهایی، موج فروپاشی و منحنی ظرفیت محاسبه شده است. میزان حساسیت سازه سکو به نحوه توزیعِ جرم عرشه بر روی سازه، بررسی شده که نتایج، نشاندهنده عدم تاثیر نحوه توزیع جرم عرشه بر پارامترهای ارزیابی است. همچنین میزان حساسیت سکو به مقدار جرم عرشه مورد بررسی قرار گرفته که نتایج، نشاندهنده تاثیر بسیار زیاد مقدارِ جرم عرشه بر پارامترهای ارزیابی است.
علوم زیستی دریا
فاطمه خشت زر؛ حسین ذوالقرنین؛ بیتا ارچنگی؛ ابراهیم رجب زاده؛ احمد قاسمی
چکیده
با توجه به اهمیت ژن هورمون رشد در آبزی پروری، در این پژوهش کلونینگ ژن هورمون رشد ماهی هامور معمولی (Epinephelus coioides) در وکتور pTZ57R/T مورد بررسی قرار گرفت. پس از خالص سازی محصول PCR توسط کیت QIAquick Gel Extraction، ژن هورمون رشد در وکتور pTZ57R/T قرار گرفت. محصول اتصال به سلولهای مستعد E. coli سویه DH5α ترانسفورم گردید. از کلونیهای سفید که نشان دهنده نوترکیب ...
بیشتر
با توجه به اهمیت ژن هورمون رشد در آبزی پروری، در این پژوهش کلونینگ ژن هورمون رشد ماهی هامور معمولی (Epinephelus coioides) در وکتور pTZ57R/T مورد بررسی قرار گرفت. پس از خالص سازی محصول PCR توسط کیت QIAquick Gel Extraction، ژن هورمون رشد در وکتور pTZ57R/T قرار گرفت. محصول اتصال به سلولهای مستعد E. coli سویه DH5α ترانسفورم گردید. از کلونیهای سفید که نشان دهنده نوترکیب بودن باکتری حامل آنها بود، استخراج پلاسمید انجام شد. تأیید صحت کلونهای بدست آمده در این پژوهش با روشهای PCR مستقیم و تعیین توالی انجام گرفت. cDNA هورمون رشد هامور معمولی دارای یک چارچوب باز خواندنی متشکل از 615 نوکلئوتید و 204 اسید آمینه میباشد. وزن مولکولی محاسبه شده و نقطه ایزوالکتریک پیش بینی شده پروتئین هورمون رشد به ترتیب برابر با 014/23 کیلو دالتون و 9/6 میباشد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان میدهد که ژن هورمون رشد در وکتور pTZ57R/T با موفقیت کلون گردیده است و میتوان از آن جهت بیان ژن هورمون رشد در وکتورهای بیانی و تولید پروتئین هورمون رشد استفاده کرد. مقایسه توالی ژن بدست آمده با توالی ژن هورمون رشد هامور معمولی موجود در بانک ژنی شباهت بین آنها را نشان میدهد.