علوم زیستی دریا
حسن مروتی؛ محمود خاکساری مهابادی؛ مهرزاد مصباح؛ رضا فکوری
چکیده
ساختار بافت‌شناسی کلیه‌ی10 قطعه ماهی شیربت مورد برّرسی میکروسکوپی و هیستومتری قرار گرفت. از قسمت‌های مختلف کلیه نمونه-برداری و سپس به روش معمولِ تهیه‌ی مقاطع بافتی، برش‌هایی به ضخامت 6-5 میکرومتر تهیه و مورد رنگ‌آمیزی H&E و PAS قرار گرفتند. کلیه‌ی ماهی شیربت از نظر موقعیت آناتومیکی در زیر ستون فقرات قرار داشت و مشتمل بر سه بخش سر، ...
بیشتر
ساختار بافت‌شناسی کلیه‌ی10 قطعه ماهی شیربت مورد برّرسی میکروسکوپی و هیستومتری قرار گرفت. از قسمت‌های مختلف کلیه نمونه-برداری و سپس به روش معمولِ تهیه‌ی مقاطع بافتی، برش‌هایی به ضخامت 6-5 میکرومتر تهیه و مورد رنگ‌آمیزی H&E و PAS قرار گرفتند. کلیه‌ی ماهی شیربت از نظر موقعیت آناتومیکی در زیر ستون فقرات قرار داشت و مشتمل بر سه بخش سر، بدنه و دم بود. کلیه‌ی این ماهی دارای دو بخش خون‌ساز- لنفوئیدی و دفعی بود. قسمت قدامی کلیه‌ی این ماهی نسبت به قسمت خلفی دارای بافت‌های خون‌ساز و لنفوئیدی بیشتری بود. در مطالعه‌ی میکروسکوپیِ در بافت‌های خون‌ساز و لنفوئیدی، به وضوح مراحل رشد و تکامل گلبول‌های قرمز و سلول‌های لنفوئیدی مشاهده شد. قسمت دفعی کلیه‌ی ماهی شیربت شامل جسمک‌های کلیوی و لوله‌های ادراری بود که گلومرولها در آنها به طور واضح دیده می‌شد و سلول‌های اندوتلیال، مزانجیال و همچنین گلبول‌های قرمز هسته‌دار به خوبی قابل مشاهده بودند. تعداد جسمک‌های کلیوی در بخش خلفی نسبت به بخش سری به طور معنی داری بیشتر بود در حالی که در میانگین قطرِ جسمک‌های بخش‌های سر، بدنه و دم کلیه اختلاف معنی‌داری وجود نداشت. لوله‌های ادراری متشکّل از 4 بخش (بخش گردنی، بخش لوله‌ی پیچیده‌ی نزدیکِ دو قسمتی (اوّلیه و ثانویه)، بخش میانی و بخش لوله‌ی پیچیده‌ی دور) بودند. در ادامه‌ی لوله‌های پیچیده‌ی دور، لوله‌های جمع‌کننده قرار داشتتند. در این مطالعه تفاوت معنی‌داری بین جنس‌های نر و ماده مشاهده نشد. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش کلیه‌ی ماهی شیربت به لحاظ آناتومی و بافت‌شناسی با گونه‌های هم خانواده‌ی خود تا حدّ زیادی مشابهت داشت.
آسیه میرعالی؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ رحیم عبدی؛ امیرپرویز سلاطی
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، ، صفحه 15-21
چکیده
تعادل آب و الکترولیت‌ها در محیط‌های هایپراسمتیک دریایی و هایپواسمتیک برای موجودات آبزی اهمیت حیاتی دارد. کلیه‌ها به عنوان یکی از اندام‌های دفعی نقش مهمی در تنظیم اسمزی و حفظ و نگه‌داری هومئوستازی مایعات بدن ایفا می‌کند. در این مطالعه اثر اعمال شوری‌های مختلف بر تغییرات ساختار کلیه در ماهی صبیتی Sparidentex hasta مورد بررسی قرار گرفت. ...
بیشتر
تعادل آب و الکترولیت‌ها در محیط‌های هایپراسمتیک دریایی و هایپواسمتیک برای موجودات آبزی اهمیت حیاتی دارد. کلیه‌ها به عنوان یکی از اندام‌های دفعی نقش مهمی در تنظیم اسمزی و حفظ و نگه‌داری هومئوستازی مایعات بدن ایفا می‌کند. در این مطالعه اثر اعمال شوری‌های مختلف بر تغییرات ساختار کلیه در ماهی صبیتی Sparidentex hasta مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه با 4 تیمار و سه تکرار انجام شد. در هر تانک تکرار 15 عدد ماهی در مخازن پلی اتیلن 300 لیتری قرار داده شده بود و دوره آزمایشی مواجهه با شوری های مختلف به مدت 14 روز به طول انجامید. تیمارها شامل شوری های 5، 20، 60 گرم در لیتر و شوری کنترل (40گرم در لیتر) بودند. نتایج مطالعه تغییرات در قسمت میانی کلیه، قطر لومن توبول پروکسیمال ابتدایی در 24 ساعت اول قرارگیری در شوری 5 و 20 گرم در لیتر افزایش معنی‌داری مشاهده شد (05/0P<). قطر لومن توبول پروکسیمال در قسمت دوم در طی سازش با شوری‌های مختلف در طول دوره نمونه‌برداری تغییر معنی‌داری را نشان نداد ( 05/0P>). قطر لومن توبول دیستال در قسمت میانی کلیه در تیمار 60 گرم در لیتر در روز دوم آزمایش افزایش معنی‌داری نشان داد (05/0P<). همچنین در شوری‌های 5 و 40 گرم در لیتر در 24 ساعت اول اختلاف معنی‌داری مشاهده شد (05/0P<). بررسی ضخامت دیواره قسمت‌های مختلف لوله‌ی ادراری در قسمت میانی و انتهایی کلیه اختلاف معنی‌داری نشان نداد( 05/0P>). بر اساس نتایج به دست آمده، تغییرات در ساختار بافتی کلیه طی 48-24 ساعت پس از استرس وارد شده به حالت پایه باز‌می‌گردد، که نشان دهنده‌ی غلبه ماهی بر استرس محیطی وارد شده است.