علوم زیستی دریا
مرتضی ضیاءالدینی؛ علی مهدی نیا؛ زهرا یوسفیان پور
چکیده
نرم تنان به دلیل توزیع جغرافیایی گسترده، فراوانی بالا در محیط بستر دریا، جذب انتخابی یون های خاص و طبیعت ساکن خود، به طور قابل ملاحظه ای برای شاخص بودن زیستی مناسب می باشند. کیتون، نرم تنی از شاخه ی بسپار صدفیان است و گونه ی lamyi آن روی صخره های ساحلی خلیج چابهار به وفور یافت می شود. بر اساس مطالعات صورت گرفته، این موجود می تواند به عنوان ...
بیشتر
نرم تنان به دلیل توزیع جغرافیایی گسترده، فراوانی بالا در محیط بستر دریا، جذب انتخابی یون های خاص و طبیعت ساکن خود، به طور قابل ملاحظه ای برای شاخص بودن زیستی مناسب می باشند. کیتون، نرم تنی از شاخه ی بسپار صدفیان است و گونه ی lamyi آن روی صخره های ساحلی خلیج چابهار به وفور یافت می شود. بر اساس مطالعات صورت گرفته، این موجود می تواند به عنوان یک شاخص بالقوه برای سلامت بوم سازگان معرفی گردد، از این رو در این تحقیق نرم تن Chiton lamyi انتخاب شد تا میزان تجمع فلزات کادمیم، مس، آرسنیک و جیوه روی آن در خلیج چابهار مورد بررسی قرار گیرد. نمونه برداری آب و کیتون از چهار ایستگاه مد نظر انجام و پس از انتقال به آزمایشگاه و عملیات آماده سازی و هضم شیمیایی نمونه ها توسط اسید نیتریک، میزان این فلزات سنگین توسط دستگاه جذب اتمی (بخار سرد برای جیوه و کوره گرافیتی برای سایر فلزات) اندازه گیری شد. در ادامه با استفاده از داده های بدست آمده، فاکتور تجمع زیستی برای هر فلز بطور جداگانه محاسبه گردید که در این میان بیشترین مقدار فاکتور تجمع زیستی مربوط به فلز کادمیوم در ایستگاه 4 (دریا بزرگ) (02/0±34/136) و کمترین آن مربوط به جیوه در ایستگاه 2 (ساحل دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی) (02/0±88/1) به دست آمد. پس از تحلیل های آماری نتایج، مشخص شد که این نرم تن می تواند به عنوان شاخص زیستی این آلاینده ها در سواحل خلیج چابهار معرفی گردد.
مصطفی اله وردی؛ علی دادالهی سهراب؛ علیرضا صفاهیه؛ احمد سواری
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، ، صفحه 55-66
چکیده
توانایی دو گونه جلبک ماکروسکوپی Ulva intestinalis و Sargassum angustifoliumدر تجمع زیستی فلزات سنگین نیکل، کادمیم، مس و سرب و امکان استفاده از محتوای کلروفیل آنها به عنوان شاخص استرس فلزی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های جلبک و رسوب از 4 ایستگاه ساحلی در محدوده استان بوشهر، در طی دو فصل سرد (بهمن ماه 1387) و گرم (تیر ماه 1388) جمع آوری گردید. فلزات سنگین با کمک ...
بیشتر
توانایی دو گونه جلبک ماکروسکوپی Ulva intestinalis و Sargassum angustifoliumدر تجمع زیستی فلزات سنگین نیکل، کادمیم، مس و سرب و امکان استفاده از محتوای کلروفیل آنها به عنوان شاخص استرس فلزی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های جلبک و رسوب از 4 ایستگاه ساحلی در محدوده استان بوشهر، در طی دو فصل سرد (بهمن ماه 1387) و گرم (تیر ماه 1388) جمع آوری گردید. فلزات سنگین با کمک اسیدنیتریک غلیظ و داغ (65 درصد)، استخراج و به وسیله دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شدند. استخراج و اندازه گیری کلروفیل جلبکها نیز با کمک استون (90 درصد) و دستگاه اسپکتروفوتومتر صورت پذیرفت. میانگین غلظت فلزات نیکل، کادمیم، مس و سرب در رسوبات به ترتیب 17/32، 38/6، 90/6 و 96/45 میکروگرم در گرم وزن خشک، در جلبک U.intestinalis به ترتیب 27/29، 08/4، 78/6 و 08/32 میکروگرم در گرم وزن خشک و در جلبک S.angustifolium به ترتیب 00/15، 78/3، 13/5 و 30/18 میکروگرم در گرم وزن خشک به دست آمد. ضرایب همبستگی پیرسون بین غلظت سرب در رسوبات و جلبک U.intestinalis و همچنین بین غلظت سرب و کادمیم در رسوبات و جلبک S.angustifolium معنی دار بود. نتایج نشان داد که جلبک U.intestinalis در مقایسه با جلبک S.angustifoliumتوانایی بیشتری برای تجمع زیستی فلزات سنگین دارد و جلبک قهوه ای S. angustifolium، حساسیت بیشتری نسبت به تغییرات غلظت فلزات دارد. نتایج نشان داد که تغییرات غلظت کلروفیل در جلبک S.angustifolium بهتر می تواند تغییرات غلظت فلزات سنگین در محیط را انعکاس بدهد. همچنین به نظر می رسد تغییرات نسبت کلروفیل ها در هر دو گونه جلبکی (b/a و c/a) تغییرات غلظت فلزات سنگین را در مقایسه با تغییرات غلظت هر یک از کلروفیلهای a، b و c، بهتر منعکس کرده باشد.
علی عظیمی؛ علیرضا صفاهیه؛ علی دادالهی سهراب؛ حسین ذوالقرنین؛ احمد سواری
دوره 10، شماره 3 ، مهر 1390، ، صفحه 23-32
چکیده
فلزات سنگین بهدلیل پایداری زیاد با تجمع در بافتهای آبزیان، قابل انتقال به سطوح مختلف غذایی و در نهایت انسان می باشند و بهاین ترتیب باعث بروز پیامدهای خطرناک آلودگی به این فلزات میشوند. بندر امام خمینی بزرگترین بندر ایران واقع در شمال غرب خلیج فارس میباشد که تردد فراوان کشتیها در این بندر و همچنین وجود صنایع مختلف بهخصوص ...
بیشتر
فلزات سنگین بهدلیل پایداری زیاد با تجمع در بافتهای آبزیان، قابل انتقال به سطوح مختلف غذایی و در نهایت انسان می باشند و بهاین ترتیب باعث بروز پیامدهای خطرناک آلودگی به این فلزات میشوند. بندر امام خمینی بزرگترین بندر ایران واقع در شمال غرب خلیج فارس میباشد که تردد فراوان کشتیها در این بندر و همچنین وجود صنایع مختلف بهخصوص صنایع پتروشیمی در اطراف این بندر سبب تخلیه ناپاکیهای فراوان آلی و معدنی از جمله فلزات سنگین به این منطقه میشود. در این مطالعه بهمنظور آگاهی از سطوح فلزات سنگیندر بافت نرم دوکفهای Crassostrea gigas، نمونهبرداری از صدفهای متصل به اسکلههای بندر امام خمینی در اسفند ماه 1388 در 5 ایستگاه بهصورتی که کل منطقه بندر امام خمینی پوشش داده شود به نامهای اسکله پتروشیمی، داک سرسره، اسکله 15، اسکله 28 و اسکله 33 انجام و پس از انتقال به آزمایشگاه و عملیات آماده سازی و هضم شیمیایی توسط اسید نیتریک، میزان فلزات سنگین نمونهها توسط دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی (AAS) اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که میانگین سطوح جیوه، کادمیوم، سرب و مس در بافت نرم دوکفهایهای جمعآوری شده از ایستگاههای مختلف بهترتیب 97/2±12/3، 62/3±56/7، 30/3±1/7 و 17/66±57/440 میکروگرم بر گرم وزن خشک میباشد. مقایسه آماری میزان فلزات جیوه، کادمیوم، سرب و مس در دوکفهایهای مربوط به ایستگاههای مختلف اختلافات معنیداری را نشان داد (05/0P<). مقایسه مقادیر این فلزات با استانداردهای بینالمللی نشان داد که میزان هر چهار فلز سنگین در صدفهای منطقه بندر امام بالاتر از حد استانداردهای بینالمللی میباشد. با توجه به فعالیتهای پتروشیمی بندر امام و سایر صنایع فعال در منطقه، پایش زیست محیطی مداوم فلزات سنگین در منطقه لازم به نظر میرسد.