علوم زیستی دریا
زهره ابراهیمی؛ گیتی فرقانی تهرانی؛ عبدالرضا کابلی
چکیده
رودخانه زیارت یکی از سرشاخه های حوضه آبگیر قره سو است که بخشی از مسیر آن از داخل شهر گرگان عبور می کند. به منظور مطالعه هیدروژئوشیمی زیست محیطی رودخانه، 11 نمونه آب در طول رودخانه برداشت شد. ویژگی های فیزیکوشیمیایی، غلظت یون های اصلی و فلزات آهن، مس، آلومینیم، کروم، سرب و منگنز، و پارامترهای بیولوژیکی، اندازه گیری شد. ...
بیشتر
رودخانه زیارت یکی از سرشاخه های حوضه آبگیر قره سو است که بخشی از مسیر آن از داخل شهر گرگان عبور می کند. به منظور مطالعه هیدروژئوشیمی زیست محیطی رودخانه، 11 نمونه آب در طول رودخانه برداشت شد. ویژگی های فیزیکوشیمیایی، غلظت یون های اصلی و فلزات آهن، مس، آلومینیم، کروم، سرب و منگنز، و پارامترهای بیولوژیکی، اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده نشان می دهد که pH نمونه ها بین 20/7 تا 9/7، و هدایت الکتریکی نمونه ها بین 701 تا 1422 میکروزیمنس بر سانتی متر متغیر است. بالاترین pH و هدایت الکتریکی به ترتیب در ایستگاه مجاور تخلیه پساب گاوداری ها، و ایستگاه متأثر از چشمه آبگرم زیارت مشاهده شد. بر اساس مطالعات هیدروژئوشیمیایی، ترکیب آب رودخانه زیارت عمدتاً توسط فرآیند انحلال کنترل می شود. تیپ نمونه های آب در بالادست رودخانه سولفاته کلسیک بوده و تحت تأثیر عوامل طبیعی و انسانزاد در پایین دست به کلروره سدیک تغییر می یابد. غلظت یون های اصلی در بیشتر نمونه های مورد مطالعه در محدوده مجاز برای آشامیدن است. بر اساس مقایسه با مقادیر استاندارد سازمان بهداشت جهانی، رسم نمودار ویلکاکس، و محاسبه پارامترهای کربنات سدیم باقیمانده و درصد سدیم، تمامی نمونه های آب رودخانه زیارت برای مصارف شرب و کشاورزی مناسبند، اما بر اساس شاخص خطر منیزیم بیشتر نمونه ها برای کشاورزی نامناسب هستند. محاسبه شاخص فلزی نشان می دهد که بیشتر ایستگاه ها دارای آلودگی فلزی می باشند و بیشترین آلودگی فلزی در ایستگاه هایی که تحت تأثیر تخلیه فاضلاب های شهری قرار دارند، مشاهده می شود. مقدار اکسیژن حل شده همه نمونه ها در حد مجاز و میزان اکسیژن خواهی زیستی و اکسیژن خواهی شیمیایی در برخی ایستگاه ها بالاتر از حد مجاز بوده و بالاترین مقدار آنها در ایستگاه مجاور تخلیه پساب گاوداری ها و رواناب های کشاورزی مشاهده می شود. همه نمونه های آب مورد مطالعه دارای آلودگی میکروبی بوده و کمترین آلودگی میکروبی در بالادست رودخانه مشاهده می شود. بر اساس محاسبه شاخص های کیفی، آب رودخانه زیارت در رده کیفی بد و خیلی بد قرار می گیرد.
علوم زیستی دریا
مهرشاد بهادر؛ عباس مرادی؛ ابوالفضل ناجی
چکیده
لذا، برای تعیین درجه آلودگی و کیفیت زیست‌محیطی رسوبات منطقه، نمونه‌های رسوب سطحی (5-0 سانتی‌متر) از 4 ایستگاه جمع‌آوری شدند. در هر ایستگاه، سه نمونه رسوب سطحی جمع‌آوری و غلظت فلزات سنگینبا استفاده از اسپکتروفتومتر جذب اتمی شعله اندازه‌گیری شد.سپسشاخص‌هایی همچون شاخص بار آلودگی و شاخص ریسک اکولوژیکی برای هر یک از ایستگاه‌های نمونه‌برداری ...
بیشتر
لذا، برای تعیین درجه آلودگی و کیفیت زیست‌محیطی رسوبات منطقه، نمونه‌های رسوب سطحی (5-0 سانتی‌متر) از 4 ایستگاه جمع‌آوری شدند. در هر ایستگاه، سه نمونه رسوب سطحی جمع‌آوری و غلظت فلزات سنگینبا استفاده از اسپکتروفتومتر جذب اتمی شعله اندازه‌گیری شد.سپسشاخص‌هایی همچون شاخص بار آلودگی و شاخص ریسک اکولوژیکی برای هر یک از ایستگاه‌های نمونه‌برداری و منطقه مورد مطالعه برآوردهشده است.نتایجPLIنشان داد که بار یا غلظت فلزات سنگین نزدیک به غلظت زمینه است و آلودگی خاصی ایجاد نمیکنند. تمام ایستگاهها نیز ریسک اکولوژیکی کمی داشتند.همچنین مقادیر متوسط فلزات سنگین مذکور در منطقه مورد مطالعه با استانداردهای کیفیت رسوب مقایسه شدهاند. مقادیر نیکل از حد معمول این استانداردها در هر دو سطح تجاوز نموده واثرات مضر زیادی برای آبزیان و جوامع بیولوژیک دارد؛در حالیکه غلظت فلزات روی وسرب در رسوبات منطقه مورد مطالعه تهدید خاصی برای موجودات مختلف ایجاد نمیکنند.در ادامه با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آنالیز خوشهای، میزان ارتباط و همبستگی بین مقادیر فلزات مذکور بررسی شد.حداکثر مقدار همبستگی، بین فلزات آهن و نیکل (r=0.838; p