علوم زیستی دریا
عبدالصمد دهقان؛ احمد سواری؛ تورج ولی نسب؛ بابک دوست شناس؛ پروین صادقی
چکیده
به منظور مطالعه اثرات مونسون بر غنا و تغییرات فصلی تراکم خرچنگ های منطقه بین جزر و مدی سواحل جنوبی استان سیستان و بلوچستان، نمونه برداری در سال 1390 (براساس شدت مونسون) به ترتیب در سه فصل پیش مونسون، مونسون و پس مونسون و در ۵ ایستگاه مختلف با استفاده از کوادرات 50*50 سانتیمتر و عمق 10 سانتیمتر انجام گرفت. در طی تحقیق همچنین مواد آلی، شوری ...
بیشتر
به منظور مطالعه اثرات مونسون بر غنا و تغییرات فصلی تراکم خرچنگ های منطقه بین جزر و مدی سواحل جنوبی استان سیستان و بلوچستان، نمونه برداری در سال 1390 (براساس شدت مونسون) به ترتیب در سه فصل پیش مونسون، مونسون و پس مونسون و در ۵ ایستگاه مختلف با استفاده از کوادرات 50*50 سانتیمتر و عمق 10 سانتیمتر انجام گرفت. در طی تحقیق همچنین مواد آلی، شوری و درجه حرارت سنجیده شد. در مجموع در مطالعه حاضر 17 گونه از 10خانواده و 15 جنس مورد شناسایی قرار گرفت. براساس نتایج آنالیز آماری واریانس دوطرفه اختلاف معنی داری در تراکم و تنوع خرچنگهای حقیقی در در بین سه فصل مشاهده شد. بطوریکه کمترین غنا و تراکم گونه ای در بین سه فصل به دلیل تنش های محیطی در فصل مونسون به ثبت رسید. در مقابل به دلیل وجود شرایط مطلوب محیطی برای زیست خرچنگ ها بیشترین تراکم و غنای گونه ای در فصل پیش مانسون و پس مانسون مشاهده شد. مقایسه آماری تراکم در ایستگاه های مختلف نشان داد که به جهت ارتباط معنی داری که بین تراکم ، دانه بندی بستر و دیگر شرایط محیطی وجو دارد، ایستگاه های جزیره خرچنگ و گواتر به دلیل وجود بیشترین مواد آلی در طول سال، وجود بستر گلی و اکوسیستم مانگرو، دارای بالاترین غنا و تراکم گونه ای بوده است. از طرفی کمترین تراکم در ایستگاه های تیس و بریس به ثبت رسید. مونسون میتواند اثرات مختلفی بر اکولوژی موجودات زنده داشته باشد. در مجموع مونسون به دلیل اثراتی گسترده ای که بر شرایط محیطی از قبیل محتوای مواد آلی و شرایط بستر دارد، می تواند موجب کاهش تراکم و غنای خرچنگ های منطقه بین جزر و مدی در فصل مانسون شود.
علوم زیستی دریا
حلیمه بامری؛ مهران لقمانی؛ گیلان عطاران فریمان
چکیده
پرتاران از نقطه نظر تعیین وضعیت سلامت زیست محیطی بسترهای دریایی و نقششان در زنجیره غذایی دریایی دارای اهمیت بالایی هستند. در این تحقیق به منظور بررسی تراکم پرتاران زیر جزر و مدی نمونه برداری از رسوبات سه منطقه بریس، رمین و پسابندر در10 ایستگاه واقع در شمال دریای مکران به وسیله گرب ون-وین در سه دوره زمانی پیش مانسون، مانسون، پس مانسون ...
بیشتر
پرتاران از نقطه نظر تعیین وضعیت سلامت زیست محیطی بسترهای دریایی و نقششان در زنجیره غذایی دریایی دارای اهمیت بالایی هستند. در این تحقیق به منظور بررسی تراکم پرتاران زیر جزر و مدی نمونه برداری از رسوبات سه منطقه بریس، رمین و پسابندر در10 ایستگاه واقع در شمال دریای مکران به وسیله گرب ون-وین در سه دوره زمانی پیش مانسون، مانسون، پس مانسون زمستانه همراه با ثبت پارامترهای فیزیکی شیمیایی از آبان تا اسفند 1396 انجام گردید. در این بررسی 18 خانواده شناسایی شد که بیشترین تراکم در مجموع ایستگاهها در دوره مانسون و در پسابندر با570±67/4364 فرد درمترمربع و کمترین تراکم در دوره پس مانسون منطقه رمین با 89± 33/225 فرد درمترمربع بوده است. در منطقه پسابندر بیشترین درصد فراوانی مربوط به خانوادههای Spionidae، Maldanidae و Cirratulidaeو در بریس خانواده های Nephtydae، Phyllodocidae و Cirratulidaeو در رمین خانوادههای Orbiniidae، Maldanidae وCirratulidae بودند. آنالیز واریانس یک طرفه در بین ایستگاه ها و دورههای زمانی دارای اختلاف معنیداری بوده است (05/0>P). بیشترین تراکم پرتاران از نظر دوره زمانی به ترتیب به صورت الگوی دوره مانسون>پیش مانسون>پس مانسون برآورد شده است. نتایج همبستگی تراکم پرتاران با فاکتورهای محیطی نشان داد که دانهبندی و TOM در دوره پیش مانسون دارای همبستگی مثبت و معنی داری با تراکم پرتاران بوده است (05/0>p). نتایج نشان داد که مانسون زمستانه تغییرات معنی داری را در جمعیت پرتاران مناطق مورد مطالعه ایجاد می کند. افزایش تراکم در مانسون می تواند ناشی از تغییر شکل جهت جریان و افزایش ورودی بار مواد مغذی به دنبال آن درمنطقه باشد.
علوم زیستی دریا
داریوش محمدی کیا؛ احمد سواری؛ بابک دوست شناس؛ حسین محمد عسگری
چکیده
بررسی پلانکتونی آب های جنوبی ساحلی قشم در استان هرمزگان طی دو فصل سرد و گرم و در چهار ایستگاه(ساحل پارک زیتون، ساحل سوزا، ساحل شیب درازو ساحل سلخ) در سال 1395-1394 انجام شد. به طور کلی طی این بررسی، گونههای مختلف فیتوپلانکتونی متعلق به چهار رده دیاتومهها(Bacillariophyceae)، دینوفلاژله هاDinophyceae))،کلروفیسه ها(Chlorophyceae) و جلبک های سبز–آبی(Cyanophyceae) ...
بیشتر
بررسی پلانکتونی آب های جنوبی ساحلی قشم در استان هرمزگان طی دو فصل سرد و گرم و در چهار ایستگاه(ساحل پارک زیتون، ساحل سوزا، ساحل شیب درازو ساحل سلخ) در سال 1395-1394 انجام شد. به طور کلی طی این بررسی، گونههای مختلف فیتوپلانکتونی متعلق به چهار رده دیاتومهها(Bacillariophyceae)، دینوفلاژله هاDinophyceae))،کلروفیسه ها(Chlorophyceae) و جلبک های سبز–آبی(Cyanophyceae) شناسایی گردید. فیتوپلانکتون ها تا حد جنس شناسایی شدند، از رده دیاتومه31، از رده دینوفلاژله 11، از رده کلروفیسه 6 و از رده سیانوفیسه 4 جنس شناسایی شدند. میانگین (± خطای استاندارد) تراکم و شاخصهای سیمپسون، پایلو، شانون و مارگالف به ترتیب 63/9±6705/72 سلول در لیتر، 0/34± 0/82، 12/17±0/1، 9/19±9/0 و 0/38± 2/61 در فصل گرم و 53/2 ±13/ 5666 سلول در لیتر، 0/06± 0/77، 12/11±1/0، 9/17±1/0 و 0/43± 2/26 در فصل سرد به دست آمد. بیشترین میزان شباهت فیتوپلانکتونی فصلی بر اساس ضرایب سورنسن و جاکارد، به ترتیب 0/97 و 0/88 در فصول گرم و سرد بود. همبستگی معنی داری بین تنوع سیمپسون و شانون- وینر با شوری و فسفات مشاهده گردید. در حالیکه تراکم فیتوپلانکتون ها با شوری و pH همبستگی معنا داری نشان داد. نتایج نشان داد مناطق مورد مطالعه از نظر شرایط اکولوژیک دارای رتبه متوسط و جامعه فیتوپلانکتونی از تنوع و غنای نسبتاً خوبی برخوردار است.
علوم زیستی دریا
نورمحمد صفایی؛ مهران لقمانی؛ پروین صادقی
چکیده
دریای مکران همواره تحت تأثیر جریانات مانسون تابستانه و زمستانه بوده و این پدیده یک عامل تنش زای طبیعی برای گونه های ساکن در بوم سامانه آبی از جمله نرم تنان دوکفه ای به شمار می رود. در بررسی اثر مانسون زمستانه بر تراکم دو کفه ای های زیر جزر و مدی سواحل شمالی مکران، نمونه برداری از رسوبات سه منطقه رمین ، بریس و پسابندر، در مجموع ...
بیشتر
دریای مکران همواره تحت تأثیر جریانات مانسون تابستانه و زمستانه بوده و این پدیده یک عامل تنش زای طبیعی برای گونه های ساکن در بوم سامانه آبی از جمله نرم تنان دوکفه ای به شمار می رود. در بررسی اثر مانسون زمستانه بر تراکم دو کفه ای های زیر جزر و مدی سواحل شمالی مکران، نمونه برداری از رسوبات سه منطقه رمین ، بریس و پسابندر، در مجموع 10 ایستگاه، با در نظر گرفتن دوره های زمانی مانسون زمستانه در1396صورت گرفت. شفافیت، شوری، اسیدیته، دما، مواد آلی و دانه بندی بستر هر ایستگاه جهت بررسی ارتباطشان با تراکم به دست آمد که در میان فاکتورها فقط دما، در دوره مانسون به طور معنی داری کمتر از پس مانسون و پیش مانسون بودهاست(P<0.05). در این پژوهش 10گونه شناسایی شد که گونه Donax scalpellum با 37/13 درصد بیشترین و گونه Trisidos tortuosa با 98/3 درصد کمترین فراوانی را داشتند. جمعیّت دوکفه ای ها در پس مانسون، با فراوانی 17/46 درصد(میانگین 14/23±713 فرد بر مترمربع) پیش مانسون، با فراوانی 27 درصد(میانگین12/25 ± 413 فرد بر مترمربع) و دوره مانسون، با فراوانی 26 درصد(میانگین 34/13± 413 فرد بر مترمربع) محاسبه شد. منطقه پسابندر با میانگین 2/28± 63 فرد بر مترمربع دارای بالاترین میزان تراکم نسبت به مناطق بریس(7/17± 43) و رمین(37/19± 44) بودهاست و میان ایستگاهها اختلاف معنی داری بهدست آمد(P<0.05). همبستگی مثبت معنی داری میان سیلت-ماسه و دما با تراکم مشاهده شد؛ ولی بین سایر فاکتورهای محیط و مواد آلی با تراکم، رابطه معنی داری مشاهدهنشد(P>0.05). عوامل مختلفی به عنوان پارامترهای کنترل کنندۀ فراوانی و گسترش اجتماعات دوکفه ای مناطق و ایستگاه های مختلف مطالعاتی در محدوده آب های ساحلی شمالی مکران محسوبمی شوند که از جمله ی آنها، می توان فاکتورهای دما، اندازه ذرات رسوب و نوع بستر، مواد آلی و مغذی، مانسون را نام برد که بیشترین تاثیر در تراکم دوکفه ای ها دارند.
غلام مرادی؛ نصیر نیامیمندی؛ محمدجواد شعبانی
دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 32-45
چکیده
تحقیق در خصوص تخمین توده زنده و تراکم میگوی ببریسبز (Penaeus semisulcatus ) در ماههای تیر و مرداد و قبل از شروع فصل صید میگو در آبهای استان بوشهر طی سالهای 1383 تا 1385 اجرا گردید. در گشتهای انجام شده در تابستان هر سال ( ماههای تیر و مرداد )، بیشترین میزان صید بر واحد تلاش صیادی (CPUE) مربوط به منطقه جنوبی ( بوشهر تا مطاف ) آبهای استان بوشهر بوده ...
بیشتر
تحقیق در خصوص تخمین توده زنده و تراکم میگوی ببریسبز (Penaeus semisulcatus ) در ماههای تیر و مرداد و قبل از شروع فصل صید میگو در آبهای استان بوشهر طی سالهای 1383 تا 1385 اجرا گردید. در گشتهای انجام شده در تابستان هر سال ( ماههای تیر و مرداد )، بیشترین میزان صید بر واحد تلاش صیادی (CPUE) مربوط به منطقه جنوبی ( بوشهر تا مطاف ) آبهای استان بوشهر بوده است. از اواسط فصل صید میگو تا انتهای آن، به تدریج میزان CPUEدر منطقه شمالی افزایش مییافت. بر اساس محاسبات انجام شده جهت تخمین توده زنده میگو در منطقه جنوبی آبهای استان، در سالهای 83، 84 و 85 میزان توده زنده اولیه میگو به ترتیب 674، 1024 و 873 تن برآورد گردید. درصد میگوی ببریسبز در ساحل آوری تجاری طی سالهای 1383، 84 و 85 به ترتیب 77، 75 و 86 درصد بود. مطالعه بر روی تراکم میگو در آبهای استان بوشهر نشان میدهد که میگوهای ببری سبز از حوزه جنوبی آبهای استان بوشهر وارد صیدگاههای استان شدهاند. در این میان مناطق مطاف، نخیلو، رأس خان و رود مند را میتوان محل ظهور اولیه گلههای میگویببری سبز محسوب نمود. همچنین میزان تراکم از نظر عمق صیدگاه، نشان میدهد که در هفته اول تیرماه، اعماق بالای 10 متر و در مرداد ماه 30-20 متر دارای بیشترین میزان CPUE و تراکم بوده اند.