مصطفی اله وردی؛ علی دادالهی سهراب؛ علیرضا صفاهیه؛ احمد سواری
دوره 10، شماره 4 ، دی 1390، ، صفحه 55-66
چکیده
توانایی دو گونه جلبک ماکروسکوپی Ulva intestinalis و Sargassum angustifoliumدر تجمع زیستی فلزات سنگین نیکل، کادمیم، مس و سرب و امکان استفاده از محتوای کلروفیل آنها به عنوان شاخص استرس فلزی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های جلبک و رسوب از 4 ایستگاه ساحلی در محدوده استان بوشهر، در طی دو فصل سرد (بهمن ماه 1387) و گرم (تیر ماه 1388) جمع آوری گردید. فلزات سنگین با کمک ...
بیشتر
توانایی دو گونه جلبک ماکروسکوپی Ulva intestinalis و Sargassum angustifoliumدر تجمع زیستی فلزات سنگین نیکل، کادمیم، مس و سرب و امکان استفاده از محتوای کلروفیل آنها به عنوان شاخص استرس فلزی مورد مطالعه قرار گرفت. نمونه های جلبک و رسوب از 4 ایستگاه ساحلی در محدوده استان بوشهر، در طی دو فصل سرد (بهمن ماه 1387) و گرم (تیر ماه 1388) جمع آوری گردید. فلزات سنگین با کمک اسیدنیتریک غلیظ و داغ (65 درصد)، استخراج و به وسیله دستگاه جذب اتمی اندازه گیری شدند. استخراج و اندازه گیری کلروفیل جلبکها نیز با کمک استون (90 درصد) و دستگاه اسپکتروفوتومتر صورت پذیرفت. میانگین غلظت فلزات نیکل، کادمیم، مس و سرب در رسوبات به ترتیب 17/32، 38/6، 90/6 و 96/45 میکروگرم در گرم وزن خشک، در جلبک U.intestinalis به ترتیب 27/29، 08/4، 78/6 و 08/32 میکروگرم در گرم وزن خشک و در جلبک S.angustifolium به ترتیب 00/15، 78/3، 13/5 و 30/18 میکروگرم در گرم وزن خشک به دست آمد. ضرایب همبستگی پیرسون بین غلظت سرب در رسوبات و جلبک U.intestinalis و همچنین بین غلظت سرب و کادمیم در رسوبات و جلبک S.angustifolium معنی دار بود. نتایج نشان داد که جلبک U.intestinalis در مقایسه با جلبک S.angustifoliumتوانایی بیشتری برای تجمع زیستی فلزات سنگین دارد و جلبک قهوه ای S. angustifolium، حساسیت بیشتری نسبت به تغییرات غلظت فلزات دارد. نتایج نشان داد که تغییرات غلظت کلروفیل در جلبک S.angustifolium بهتر می تواند تغییرات غلظت فلزات سنگین در محیط را انعکاس بدهد. همچنین به نظر می رسد تغییرات نسبت کلروفیل ها در هر دو گونه جلبکی (b/a و c/a) تغییرات غلظت فلزات سنگین را در مقایسه با تغییرات غلظت هر یک از کلروفیلهای a، b و c، بهتر منعکس کرده باشد.
علی عظیمی؛ علیرضا صفاهیه؛ علی دادالهی سهراب؛ حسین ذوالقرنین؛ احمد سواری
دوره 10، شماره 3 ، مهر 1390، ، صفحه 23-32
چکیده
فلزات سنگین به‌دلیل پایداری زیاد با تجمع در بافت‌های آبزیان، قابل انتقال به سطوح مختلف غذایی و در نهایت انسان می باشند و به‌این ترتیب باعث بروز پیامد‌های خطرناک آلودگی به این فلزات می‌شوند. بندر امام خمینی بزرگ‌ترین بندر ایران واقع در شمال غرب خلیج فارس می‌باشد که تردد فراوان کشتی‌ها در این بندر و همچنین وجود صنایع مختلف به‌خصوص ...
بیشتر
فلزات سنگین به‌دلیل پایداری زیاد با تجمع در بافت‌های آبزیان، قابل انتقال به سطوح مختلف غذایی و در نهایت انسان می باشند و به‌این ترتیب باعث بروز پیامد‌های خطرناک آلودگی به این فلزات می‌شوند. بندر امام خمینی بزرگ‌ترین بندر ایران واقع در شمال غرب خلیج فارس می‌باشد که تردد فراوان کشتی‌ها در این بندر و همچنین وجود صنایع مختلف به‌خصوص صنایع پتروشیمی در اطراف این بندر سبب تخلیه ناپاکی‌های فراوان آلی و معدنی از جمله فلزات سنگین به این منطقه میشود. در این مطالعه به‌منظور آگاهی از سطوح فلزات سنگیندر بافت نرم دو‌کفه‌ای Crassostrea gigas، نمونه‌برداری از صدف‌های متصل به اسکله‌های بندر امام خمینی در اسفند ماه 1388 در 5 ایستگاه به‌صورتی که کل منطقه بندر امام خمینی پوشش داده شود به نام‌های اسکله پتروشیمی، داک سرسره، اسکله 15، اسکله 28 و اسکله 33 انجام و پس از انتقال به آزمایشگاه و عملیات آماده سازی و هضم شیمیایی توسط اسید نیتریک، میزان فلزات سنگین نمونه‌ها توسط دستگاه اسپکتروفتومتری جذب اتمی (AAS) اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که میانگین سطوح جیوه، کادمیوم، سرب و مس در بافت نرم دو‌کفه‌ای‌های جمع‌آوری شده از ایستگاههای مختلف به‌ترتیب 97/2±12/3، 62/3±56/7، 30/3±1/7 و 17/66±57/440 میکروگرم بر گرم وزن خشک می‌باشد. مقایسه آماری میزان فلزات جیوه، کادمیوم، سرب و مس در دو‌کفه‌ای‌های مربوط به ایستگاههای مختلف اختلافات معنی‌داری را نشان داد (05/0P<). مقایسه مقادیر این فلزات با استانداردهای بین‌المللی نشان داد که میزان هر چهار فلز سنگین در صدف‌های منطقه بندر امام بالاتر از حد استانداردهای بین‌المللی می‌باشد. با توجه به فعالیت‌های پتروشیمی بندر امام و سایر صنایع فعال در منطقه، پایش زیست محیطی مداوم فلزات سنگین در منطقه لازم به نظر میرسد.
فاطمه عین الهی؛ علیرضا صفاهیه؛ علی دادالهی سهراب؛ احمد سواری
دوره 10، شماره 2 ، تیر 1390، ، صفحه 10-25
چکیده
یکی از راه های مناسب برای مطالعه آلودگی دریا به فلزات سنگین مطالعه رسوبات و بی مهرگان ساکن مخصوصاً دو کفه ایها می باشد. بمنظور آگاهی از سطح ناپاکی رسوب و دوکفه ای Saccostrea cucullata در سواحل چابهار نسبت به فلزات سنگین (مس، سرب و نیکل) نمونه های رسوب و صدف مورد نظر از پنج ایستگاه (شامل گواتر، بریس، رمین، شهید بهشتی و تیس) برداشت شدند. نمونه ها ...
بیشتر
یکی از راه های مناسب برای مطالعه آلودگی دریا به فلزات سنگین مطالعه رسوبات و بی مهرگان ساکن مخصوصاً دو کفه ایها می باشد. بمنظور آگاهی از سطح ناپاکی رسوب و دوکفه ای Saccostrea cucullata در سواحل چابهار نسبت به فلزات سنگین (مس، سرب و نیکل) نمونه های رسوب و صدف مورد نظر از پنج ایستگاه (شامل گواتر، بریس، رمین، شهید بهشتی و تیس) برداشت شدند. نمونه ها در اسید غلیظ هضم شد و میزان فلزات مذکور در رسوب و بافت های مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که غلظت عناصر مس، سرب و نیکل در رسوب به ترتیب 96/16-87/15، 79/15-98/10 و 10/17-39/12 میکروگرم بر گرم، بافت نرم صدف به ترتیب 93/289-96/84، 26/5-83/3 و 19/7-05/6 میکرو گرم بر گرم و در بافت سخت نیز به ترتیب 67/16-83/13، 93/14-32/11 و 97/7-47/5 میکرو گرم بر گرم در وزن خشک می باشد. غلظت فلزات سرب و نیکل در رسوب و بافت سـخت بطـور معنـی داری بیشتر از بافت نرم بود. فلز مس در بافت نرم صدف غلظت بالاتری داشت (05/0P<). از نتایج استنباط میشود که تجمع فلزات در بافت های مختلف صدف احتمالاً بر اساس ضروری بودن فلزات می باشد. در بین فلزات مورد مطالعه تنها غلظت سرب در بین رسوب ایستگاههای مختلف اختلاف معنی داری داشت (05/0P<). بنظر میرسد که این فلز بیشتر از فعالیت های انسانی منشا میگیرد، حال آنکه فلزات مس و نیکل احتمالا منشا طبیعی داشته باشند. در بین ایستگاههای بررسی شده ایستگاه رمین دارای بیشترین غلظت فلزات مس، سرب و نیکل در بافت های سخت و نرم صدف در بین ایستگاه های مختلف بودند. مقایسه غلظت های بدست آمده با استانداردهای موجود نشان داد که غلظت این فلزات نمی تواند برای حیات آبزیان خطر ساز باشد.