علوم غیر‌زیستی دریا
محمدرضا محمدی فر؛ وحید چگینی؛ محمدعلی نجارپور
چکیده
امواج ناشی از باد از مهمترین عوامل محیطی در پروژه‌های مرتبط با مهندسی دریا محسوب می‌شوند. به دلیل کمبود داده-های اندازه گیری شده موج، از داده‌های پیش‌بینی شده برای تعیین اقلیم امواج استفاده می‌شود. امروزه مدل‌های عددی به کاربردی‌ترین ابزار برای پیش‌بینی امواج ناشی از باد تبدیل شده‌اند. با این وجود، نتایج این مدل‌ها عمدتا دارای ...
بیشتر
امواج ناشی از باد از مهمترین عوامل محیطی در پروژه‌های مرتبط با مهندسی دریا محسوب می‌شوند. به دلیل کمبود داده-های اندازه گیری شده موج، از داده‌های پیش‌بینی شده برای تعیین اقلیم امواج استفاده می‌شود. امروزه مدل‌های عددی به کاربردی‌ترین ابزار برای پیش‌بینی امواج ناشی از باد تبدیل شده‌اند. با این وجود، نتایج این مدل‌ها عمدتا دارای خطا هستند. بنابراین باید نتایج خروجی مدل‌های عددی بر اساس داده‌های میدانی اصلاح شوند.رویکرد جدیدی که در مطالعه کنونی برای اصلاح نتایج مدل عددی به کار رفته، ایجاد یک مدل محلی و اصلاح نتایج در شرایط مرزی است که منجر به بهبود پیش-بینی امواج در پهنه محاسباتی می‌شود. برای این منظور ابتدا شبیه‌سازی اولیه امواج ( مدل عددیSWAN ) در محدوده دریای خزر انجام شده و نتایج شبیه‌سازی با داده‌های میدانی شامل بویه‌های انزلی، نوشهر و فراساحلی مقایسه شده اند. پس از شبیه‌سازی اولیه، برای کاهش خطای نتایج خروجی از روش اصلاح پارامترهای مدل استفاده شده است. با مقایسه اطلاعات میدانی و داده‌های ورودی، سعی در تدقیق نتایج با استفاده از اصلاح پارامترهای وروردی گردید که این مساله خود موجب اصلاح پارامترهای موج و تا حدی بهبود ارتفاع امواج شبیه‌سازی گردید. آنگاه در گام بعدی یک مدل بزرگ مقیاس از کل دریای خزر اجرا شده و سپس، مدل محلی تعریف شده که مرز آن کمی بالاتر از محل استقرار بویه فراساحل ( واقع در شمال ناحیه خزر جنوبی) بوده است. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهند که با استفاده از این روش هم ارتفاع امواج و هم دوره تناوب آنها با دقت مناسبی پیش‌بینی می‌شوند.
علوم غیر‌زیستی دریا
مسعود صدری نسب؛ محمد فیاض محمدی؛ وحید چگینی؛ امیر اشتری لرکی
چکیده
اروندرود مهمترین رودخانه مرزی ایران است و عمیق ترین نقطه رودخانه، مرز ایران و عراق را تعیین می کند. لذا همواره جا به جایی این خط و تغییر مسیر رودخانه، بر اثر فرسایش و رسوب گذاری، مورد توجه بوده است. در مناطقی که جریان به تبعیت از شیب رودخانه مجبور به تغییر جهت می شود تنش زیادی به جداره های رودخانه وارد می کند و کاهش شدیدتر دامنه موج جزرومدی، ...
بیشتر
اروندرود مهمترین رودخانه مرزی ایران است و عمیق ترین نقطه رودخانه، مرز ایران و عراق را تعیین می کند. لذا همواره جا به جایی این خط و تغییر مسیر رودخانه، بر اثر فرسایش و رسوب گذاری، مورد توجه بوده است. در مناطقی که جریان به تبعیت از شیب رودخانه مجبور به تغییر جهت می شود تنش زیادی به جداره های رودخانه وارد می کند و کاهش شدیدتر دامنه موج جزرومدی، افزایش فرسایش، و افزایش بار معلق آب در عبور از پیچ رودخانه ها را به دنبال دارد. برای بررسی این امر، از مدل سه بعدی هیدرودینامیکی مایک3/21 استفاده شده است. این مدل، بر اساس رویکرد مش-بندی مثلثی، و برمبنای حل عددی ۲و۳ بعدی معادلات میانگین ناویه-استوکس برای حالت بدون تراکم پذیر با در نظرگرفتن تقریب بوزینسک و فشار هیدرواستاتیک بنا شده است. با استفاده از نتایج اندازه گیری های میدانی، نوسان سطح آب، سرعت جریان، و غلظت بار معلق در طول رودخانه واسنجی و صحت سنجی شده، به نحوی که نتیجه‌ی آزمون خطا یابی جذر میانگین مربعات برای نوسان سطح آب در فاو 16/0 به دست آمده است و مقدار خوبی محسوب می شود. نتایج نشان می دهند در مسیر مستقیم رودخانه به فاصله 17 کیلومتر بین آبادان تا خسرو آباد ارتفاع نوسان سطح آب 18% و غلظت بار معلق رودخانه 8/3% افزوده شده است در حالی که در فاصله های غیر مستقیم کوتاه تر، با دو پیچ، ارتفاع نوسان سطح آب 22% و غلظت بار معلق رودخانه 15% افزوده شده است.
علوم غیر‌زیستی دریا
پرستو اکبری؛ مسعود صدری نسب؛ وحید چگینی؛ سید مصطفی سیادت موسوی
چکیده
جزرومد به عنوان یکی از منظم ترین تغییرات سطح آب دریاها و اقیانوس‌ها محسوب می‌شود که به علت تأثیرگذاری بر الگوی جریان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نظر به نیازهای مهندسی و زیست محیطی در منطقه اقتصادی- صنعتی خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان، اطلاع از ویژگی‌های جزرومدی این مناطق دارای اهمیت است. برای این منظور از مدل اقیانوسی FVCOM ...
بیشتر
جزرومد به عنوان یکی از منظم ترین تغییرات سطح آب دریاها و اقیانوس‌ها محسوب می‌شود که به علت تأثیرگذاری بر الگوی جریان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. نظر به نیازهای مهندسی و زیست محیطی در منطقه اقتصادی- صنعتی خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان، اطلاع از ویژگی‌های جزرومدی این مناطق دارای اهمیت است. برای این منظور از مدل اقیانوسی FVCOM استفاده شده تا دامنه جزرومدی در منطقه شامل خلیج فارس، تنگه هرمز، دریای عمان و دریای عرب شبیه‌سازی گردد. این مدل از روش حجم محدود برای گسسته‌سازی معادلات هیدرودینامیکی بر روی شبکه مثلثی استفاده می‌کند. شبکه یکنواخت با تفکیک‌پذیری 5 کیلومتر در مدل به کار رفته است. مقادیر ثابت هشت مؤلفه روزانه و نیم‌روزانه در مرز باز به مدل اعمال گردید. به منظور اعتبارسنجی نتایج مدل، پس از اعمال آنالیز هارمونیک برروی خرو.جی‌های مدل در ایستگاه‌های مورد نظر، دامنه بدست آمده از این آنالیز با نتایج بدست آمده از انجام آنالیز برروی اطلاعات اندازه‌گیری موجود در این ایستگاه‌ها مقایسه گردید. با توجه به نتایج اندازه‌گیری و محاسبات مدل در این ایستگاه‌ها، ضمن شناسایی چهار مؤلفه جزرومدی اصلی، الگوی دامنه این مؤلفه‌ها در کل منطقه مدل‌سازی تعیین شد. همچنین با استفاده از دامنه مؤلفه‌های اصلی و تخمین فاکتور F در کل منطقه، نوع جزرومد در منطقه مورد مطالعه پیش بینی گردید. همچنین بررسی مقادیر بیشینه سرعت جزرومدی در منطقه‌ی مورد مطالعه نشان می‌دهد که مقدار این سرعت در دریای عمان و دریای عرب کمتر از m/s 1/0 است.
احمد دردی زاده بصیرآباد؛ وحید چگینی؛ مهدی محمد مهدیزاده؛ بهاره کامران زاد
چکیده
در این تحقیق، از مدل عددی SWAN برای مدل سازی امواج و بدست آوردن ارتفاع موج مشخصه در محدوده ی بندر امیرآباد دریای خزر استفاده شد. برای این کار، ابتدا یک مدل کلی جهت مدل سازی ارتفاع موج در کل محدوده ی دریای خزر ساخته شد. سپس از شرایط مرزی به دست آمده از مدل کلی، با استفاده از عمل آشیانه سازی مدل SWAN ، مدل سازی محلی با درشت نمایی بیشتر در منطقه‌ی ...
بیشتر
در این تحقیق، از مدل عددی SWAN برای مدل سازی امواج و بدست آوردن ارتفاع موج مشخصه در محدوده ی بندر امیرآباد دریای خزر استفاده شد. برای این کار، ابتدا یک مدل کلی جهت مدل سازی ارتفاع موج در کل محدوده ی دریای خزر ساخته شد. سپس از شرایط مرزی به دست آمده از مدل کلی، با استفاده از عمل آشیانه سازی مدل SWAN ، مدل سازی محلی با درشت نمایی بیشتر در منطقه‌ی بندر امیرآباد استفاده شد. مدل محلی ساخته شده در منطقه ی امیرآباد با استفاده از اطلاعات ثبت شده مشخصات موج توسط بویه ی مستقر در آن منطقه واسنجی و درستی سنجی شد. مقایسه نتایج به دست آمده با اطلاعات اندازه گیری شده توسط بویه ی امیرآباد نشان می دهد که مدل سازی انجام شده در این منطقه از دقت خوبی برخوردار است. سپس مدل SWAN برای زمان سه سال اجرا و در مکان مورد نظر ارتفاع موج مشخصه بدست آمد. در نهایت انرژی موج با استفاده از ارتفاع موج مشخصه به دست آمد.
محمدعلی نجارپور؛ وحید چگینی؛ مسعود صدری نسب؛ عامر کعبی
دوره 11، شماره 4 ، اسفند 1391، ، صفحه 57-63
چکیده
طیف امواج، بیانی از خصوصیات نوسانات سطح دریا در حوزه فرکانس است. حالت دریا با شکل های مختلفی از طیف ها توصیف می شود. در این تحقیق داده های میدانی اندازه گیری شده موج بوسیله ADCP در منطقه عسلویه دربازه زمانی اریبهشت85 تا اردیبهشت 86 استفاده شد. بعد ازبررسی داده ها، فایل های سری زمانی حاصل از تحلیل، دسته بندی شده و پس از کنترل کیفی ...
بیشتر
طیف امواج، بیانی از خصوصیات نوسانات سطح دریا در حوزه فرکانس است. حالت دریا با شکل های مختلفی از طیف ها توصیف می شود. در این تحقیق داده های میدانی اندازه گیری شده موج بوسیله ADCP در منطقه عسلویه دربازه زمانی اریبهشت85 تا اردیبهشت 86 استفاده شد. بعد ازبررسی داده ها، فایل های سری زمانی حاصل از تحلیل، دسته بندی شده و پس از کنترل کیفی آنها از سری زمانی تغییرات تراز سطح آب جهت به دست آوردن طیف فرکانس از طریق تبدیلات سریع فوریه استفاده گردید. طیف فرکانس حاصل، باطیف های فرکانس Bretschneider - Ochi -Wallops- JONSWAP مقایسه شد. نتایج حاصل از بررسی و تحلیل داده های یکساله موج در منطقه عسلویه منجر به بدست آمدن طیف تک جهتی داده های اندازه گیری شده در این منطقه اقتصادی گردید. مقایسه طیف موج برآورد شده بر اساس فرمول های نظری با طیف اندازه گیری در این منطقه نشان داد که طیف JONSWAP انطباق خوبی با طیف انداره گیری دارد. بیشینه مقدارچگالی انرژی طیفی برآورد شده براساس طیف JONSWAP باطیف اندازه گیری مقایسه گردید. همچنین طیف چگالی انرژی اندازه گیری شده در منطقه نشان داد که این طیف دارای یک برآمدگی اصلی بوده وبنابراین براساس این مطالعه طیف منطقه عسلویه را می توان ازنوع طیف تک قله ای (single peak) دانست. همچنین بااستفاده از طیف فرکانس حاصل از داده های اندازه گیری وجهت امواج، طیف جهت دار منطقه براساس رابطه Longuet – Higgins مشخص گردید.