ساناز احمدی فالحی؛ احمد سواری؛ نسرین سخایی؛ بابک دوست شناس؛ فائده امینی
چکیده
سخت پوستان پلانکتونیک در حلقه های میانی زنجیره غذایی اکوسیستم های آبی، اهمیت ویژه ای در نقل و انتقال انرژی را دارا هستند. از این رو اثر مستقیمی را بر فراوانی و تنوع رده‌های بالاتر هرم غذایی خصوصاً ذخائر و منابع شیلاتی بر جای می‌گذارند. در این مطالعه، تأثیر سیکل کامل جزرومدی بر زیست‌‌بوم سخت‌پوستان زئوپلانکتونیک رودخانه مصبی بهمنشیر ...
بیشتر
سخت پوستان پلانکتونیک در حلقه های میانی زنجیره غذایی اکوسیستم های آبی، اهمیت ویژه ای در نقل و انتقال انرژی را دارا هستند. از این رو اثر مستقیمی را بر فراوانی و تنوع رده‌های بالاتر هرم غذایی خصوصاً ذخائر و منابع شیلاتی بر جای می‌گذارند. در این مطالعه، تأثیر سیکل کامل جزرومدی بر زیست‌‌بوم سخت‌پوستان زئوپلانکتونیک رودخانه مصبی بهمنشیر واقع در استان خوزستان (شمال غربی خلیج فارس) در فصل بهار مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تاثیر احتمالی جزرومد در فراوانی زئوپلانکتونها، در طی یک روز 5 بار نمونهبرداری با استفاده از تور پلانکتون‌گیری با چشمه 100 میکرومتر از 5 ایستگاه و با 3 تکرار انجام شد. همزمان فاکتورهای محیطی مورد سنجش قرار گرفت. در این بررسی 3 رده از سخت پوستان به نام های کشتی چسب ها (Cirripedia)، آنتن منشعبان (Cladocera) و پاروپایان (Copepoda) شامل Harpacticoida، Cyclopoidaو Calanoida مشاهده گردید. بیشترین فراوانی در ایستگاه 1 ( محل تلاقی رودخانه های کارون و بهمن شیر) با کمترین مقدار شوری مربوط به گروه Cladocera به میزان 23/3086 فرد در مترمکعب و همچنین ایستگاه 5 (ایستگاه چوئبده) با بیشترین شوری مربوط به راسته Harpacticoida از پاروپایان به میزان 39/2489 فرد در مترمکعب گزارش شد. همچنین بیشترین تنوع گونه‌ای مربوط به پاروپایان بود.که ناشی از تنوع گونه ای خانواده Acartiidae بود.. بیشترین درصد فراوانی نسبی در فصل بهار گروه Cladocera با 29 درصد (گونه Daphnia mendotae) محاسبه گردید. نتایج حاصل از آنالیز PCAنشان داد که در بین فاکتورهای محیطی، شوری بیشترین تاثیر مستقیم را بر روی میزان تراکم کل ، تراکم Harpacticoida، Calanoida و Cladocera در مؤلفه‌ی اول داشته است. به نظر می رسد جزر و مد در بازه های زمانی ذکر شده در فصل بهار تاثیر چندانی بر تراکم و تنوع سخت پوستان پلانکتونی ندارد. این امر می تواند ناشی از اختلاط آب جزر و مد در سیکل های جزر ومدی باشد.
علوم زیستی دریا
کبری جلالی؛ بابک دوست شناس؛ احمد سواری؛ نسرین سخایی
چکیده
انتقال گونه های بیگانه ی مهاجم توسط آب توازن کشتی ها یکی از مهمترین تهدیدهای اکوسیستم های آبی میباشد. در این مطالعه با هدف بررسی و شناسایی پاروپایان، آب توازن 10 فروند کشتی ورودی به بندر صادراتی مجیدیه ماهشهر در سال 1397 نمونه برداری شد. نمونه برداری زئوپلانکتون ها از هر کشتی با عبور دادن 100 لیتر آب‌توازن کشتی ها از تورپلانکتون ...
بیشتر
انتقال گونه های بیگانه ی مهاجم توسط آب توازن کشتی ها یکی از مهمترین تهدیدهای اکوسیستم های آبی میباشد. در این مطالعه با هدف بررسی و شناسایی پاروپایان، آب توازن 10 فروند کشتی ورودی به بندر صادراتی مجیدیه ماهشهر در سال 1397 نمونه برداری شد. نمونه برداری زئوپلانکتون ها از هر کشتی با عبور دادن 100 لیتر آب‌توازن کشتی ها از تورپلانکتون گیری با چشمه 50 میکرومتر و در سه تکرار صورت گرفت. همزمان فاکتورهای محیطی شامل اکسیژن محلول، اسدیته، دما و شوری آب توازن با 3 تکرار سنجیده شد. به طور کلی 56 گونه از پاروپایان شناسایی شدند. بیشترین تعداد گونه (36گونه) و همچنین بیشترین میانگین تراکم پاروپایان (104× 3/2 فرد در متر مکعب) مربوطه به کشتی ARGO1 از بندرعباس و کمترین میانگین تراکم (104×1 فرد در متر مکعب) و کمترین تعداد گونه (24) به ترتیب مربوط به کشتی PRECIGIOUS و GUNISHLI از بندر فجیره، امارات بود. نتایج آنالیز واریانس یک طرفه بین کشتی‌های ورودی به بندر صادراتی مجیدیه از نظر میانگین تراکم پاروپایان اختلاف معنی دار نشان داد. همبستگی مثبت و معنی داری بین میانگین تراکم پاروپایان با دما و اکسیژن محلول دیده شد. تمامی گونه ها به جز گونه Oithona davisae قبلاً از آب های خلیج فارس گزارش شده بودند. گونه O. davisae فقط در کشتی CONSTANTINOS از بندر فجیره امارات مشاهده گردید. این گونه بومی آب های ساحلی شرق آسیا خصوصا اطراف ژاپن و چین است و در دریای سیاه، بخش مرکزی دریای مدیترانه و اخیراً در دریای اژه گزارش شده است. نتایج این تحقیق می تواند به ارزیابی خطر احتمالی ورود گونه‌های بیگانه و مهاجم جدید کمک نموده و در بهبود روش های مدیریت کمیت و کیفیت آب‌توازن کشتی ها اهمیت داشته باشد.
علوم زیستی دریا
مریم قاسمی تیرتاش؛ احمد سواری؛ بیتا ارچنگی؛ نسرین سخایی؛ ندا مهدی پور
چکیده
مطالعه جوامع کفزی یکی از مهمترین مولفهها برای پایش سلامت محیط زیستی اکوسیستم است. اکوسیستم دریای خزر به علت تنوع، اختصاصی بودن و بومی بودن حیات آن از اهمیت خاصی برخوردار است. به منظور بررسی فراوانی و پراکنش کفزیان، در سواحل جنوبی دریای خزر، محدوده آستارا تا چابکسر، نمونهبرداری از 5 ترانسکت و 14 ایستگاه در اعماق 1 ، 5 و 10 متری انجام شد. ...
بیشتر
مطالعه جوامع کفزی یکی از مهمترین مولفهها برای پایش سلامت محیط زیستی اکوسیستم است. اکوسیستم دریای خزر به علت تنوع، اختصاصی بودن و بومی بودن حیات آن از اهمیت خاصی برخوردار است. به منظور بررسی فراوانی و پراکنش کفزیان، در سواحل جنوبی دریای خزر، محدوده آستارا تا چابکسر، نمونهبرداری از 5 ترانسکت و 14 ایستگاه در اعماق 1 ، 5 و 10 متری انجام شد. برداشت رسوبات جهت تعیین دانه بندی و شناسایی موجودات کفزی، توسط گرب ون وین، در دو فصل (زمستان 1393 و تابستان 1394) انجام گرفت. عوامل فیزیکی شامل دما،شوری و ... اندازهگیری شد. 38 گونه ماکروبنتوز شناسایی گردید. شکمپایان و پرتاران 80درصد از جمعیت را تشکیل میدادند. میانگین فراوانی کل ماکروبنتوز در فصل زمستان2250 و در فصل تابستان 2630 فرد بر متر مربع بود. آزمون کروسکال والیس نشان دهنده اختلاف معنیدار بین تعداد ماکروبنتوزها در اعماق و ترانسکتهای مختلف بود. ماتریس مشابهت و تحلیل خوشه ای، عمق و شوری را از عوامل تاثیرگذار در میزان شباهت ایستگاهها و تحلیل ارتباط کانونی درصد دانه بندی ذرات بستر را از مهمترین عوامل روی پراکنش گونه ها دانست. فاصله ایستگاه های ده متری از ساحل که وابسته به شیب بستر است با تاثیر روی دانه بندی از عوامل مهم در این بررسی بود. با توجه به این عوامل میتوان زیستگاه‌های بنتیک در منطقه مورد مطالعه را به بسترهای شنی با اکسیژن بالا وغالبیت گونه های سخت پوستان در اعماق کمتر و بسترهای گِلی با عمق و شوری بیشتر و اکسیژن کمتر و غالبیت کرمهای پرتار و نرمتنان تقسیم نمود.
علوم زیستی دریا
نسرین سخایی؛ معصومه شیامی زاده؛ بابک دوست شناس؛ احمد سواری؛ سید محمد باقر نبوی
چکیده
هدف از این مطالعه شناسایی و بررسی تراکم و پراکنش پاروپایان و کلادوسرا و بررسی ساختاری گونه های غالب آنها در رودخانه اروند به وسیله میکروسکوپ الکترونی SEM است. نمونه برداری با استفاده از تور پلانکتون گیری 50 میکرومتر در 6 ایستگاه با 3 تکرار و در چهار نوبت (فصل های مختلف) انجام گردید. نمونه ها بوسیله میکروسکوپ تباین فاز مورد شناسایی اولیه ...
بیشتر
هدف از این مطالعه شناسایی و بررسی تراکم و پراکنش پاروپایان و کلادوسرا و بررسی ساختاری گونه های غالب آنها در رودخانه اروند به وسیله میکروسکوپ الکترونی SEM است. نمونه برداری با استفاده از تور پلانکتون گیری 50 میکرومتر در 6 ایستگاه با 3 تکرار و در چهار نوبت (فصل های مختلف) انجام گردید. نمونه ها بوسیله میکروسکوپ تباین فاز مورد شناسایی اولیه و توسط میکروسکوپ الکترونی SEM مورد شناسایی فراساختاری قرار گرفتند. 15 گونه پاروپا و 5 گونه کلادوسرا در رودخانه اروند شناسایی شدند. بیشترین تراکم سخت پوستان پلانکتونیک شامل پاروپایان و کلادوسرا با میانگین تراکم 9481 و 3155 فرد در متر مکعب در فصل تابستان محاسبه گردید. از گروه پاروپایان گونه های Acartia faoensis، Canthocalanus pauper ، Subecalanus flemingeri، Labidocera acuta که 61% در صد از کل جمعیت را به خود اختصاص دادند و از گروه کلادوسرا گونه های Moina macrocopa و Daphnia longisoina 54% از کل جمعیت کلادوسرا به خود اختصاص دادند. نتایج حاصل از شاخص Saprobic نشان داد که میانگین ایستگاهی این شاخص در رودخانه اروند 48/2 می باشد که نشان دهنده ی قرار گرفتن این رودخانه در رده های mesosaprobic-β(آلودگی متوسط) می باشد.
علوم زیستی دریا
نجمه نوذرپور؛ سید محمد باقر نبوی؛ محمد تقی رونق؛ بیتا ارچنگی؛ نسرین سخایی
چکیده
مطالعه حاضر در سال 1393 به منطور درک صحیح از خصوصیات ژن mtDNA خرچنگ Chiromantes boulengeri (Calman, 1920) در آب های جزر و مدی اروند رود در منطقه جزیره مینو (پل مینو شهر و منطقه ام العجاج) انجام گردید. بدین منظور در مهر ماه سال 1393 گونه مورد مطالعه از پهنه های جزر و مدی و نواحی کم عمق جزیره مینو جمع آوری گردید و در الکل %70 نگهداری شدند و در آزمایشگاه دانشگاه علوم ...
بیشتر
مطالعه حاضر در سال 1393 به منطور درک صحیح از خصوصیات ژن mtDNA خرچنگ Chiromantes boulengeri (Calman, 1920) در آب های جزر و مدی اروند رود در منطقه جزیره مینو (پل مینو شهر و منطقه ام العجاج) انجام گردید. بدین منظور در مهر ماه سال 1393 گونه مورد مطالعه از پهنه های جزر و مدی و نواحی کم عمق جزیره مینو جمع آوری گردید و در الکل %70 نگهداری شدند و در آزمایشگاه دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر مورد بررسی قرار گرفت. سپس به منظور آنالیزهای مولکولی جهت بررسی ارتباط فایلوژنتیک این گونه با گونه های نزدیک در بانک ژنی NCBI، DNA نمونه ها با استفاده از روش فنل- کلروفرم استخراج و قطعه ژنی میتوکندریایی 16S rRNA توسط PCR تکثیر و در نهایت توالی یابی شدند. نتایج شناسایی های ریخت شناسی همراه با بررسی فیلوژنی توالی های به دست آمده از نشانگر میتوکندریائی، حاکی از وجود گونه C. boulengeri در منطقه مورد مطالعه می باشد. با استناد بر بررسی پلی مورفیسم، بین گونه های C. boulengeri دو منطقه جهش رخ داده است که بیانگر سیر تکاملی و سازش گونه C. boulengeri جهت بقای بهتر در شرایط مختلف اکولوژیکی در منطقه مورد مطالعه می باشد.
علوم زیستی دریا
شهرام بذرافشان؛ نسرین سخایی؛ احمد سواری؛ بابک دوست شناس؛ عبدالعلی موحدی نیا
چکیده
آهدف از این تحقیق بررسی اکولوژیک و توصیف مراحل لاروی خرچنگ های منزوی یا آنومیوراها(Anomura) در خلیج فارس بوده که تا کنون تحقیقات محدودی در این خصوص صورت گرفته است. لارو خرچنگهای منزوی به عنوان ماکرو زئوپلانکتونها نقش تغذیه ای مهمی بین ماهی ها و سطوح پایین تر تغذیه ای ایفا می نمایند. در این تحقیق خصوصیات ریخت شناسی مراحل لاروی گونه ی Diogenes ...
بیشتر
آهدف از این تحقیق بررسی اکولوژیک و توصیف مراحل لاروی خرچنگ های منزوی یا آنومیوراها(Anomura) در خلیج فارس بوده که تا کنون تحقیقات محدودی در این خصوص صورت گرفته است. لارو خرچنگهای منزوی به عنوان ماکرو زئوپلانکتونها نقش تغذیه ای مهمی بین ماهی ها و سطوح پایین تر تغذیه ای ایفا می نمایند. در این تحقیق خصوصیات ریخت شناسی مراحل لاروی گونه ی Diogenes sp. از خرچنگهای منزوی و همچنین فراوانی آنها در مصب رودخانه بهمن شیر تعیین شده است. خرچنگ های منزوی گروهی از ده پایان هستند که دارای پراکنش جهانی اند و تا عمق 5000 متری آب نیز یافت می شوند. نمونه برداری از 7 ایستگاه در مصب رودخانه ی بهمن شیر از اسفند ماه 1389 تا مهرماه 1390 بصورت ماهانه انجام گردید. لاروهای خرچنگ های آنومیورا با استفاده از تور پلانکتون گیری با چشمه 300 میکرون جمع آوری گردید. همزمان فاکتورهای محیطی دما و شوری نیز مورد سنجش قرار گرفتند. طی این بررسی خصوصیات ریخت شناسی مراحل لاروی گونه Diogenes sp. شناسایی و تراکم این گونه نیز در ماه های نمونه برداری محاسبه شد. بیشترین تراکم لارو این گونه در اردیبهشت ماه با 4/3±3/12 فرد در مترمکعب به ثبت رسید. نتیجه حاصل از همبستگی اسپیرمن نشان داد که شوری موثرترین عامل محیطی در تراکم لاروی گونهDiogenes sp. در ماهها و ایستگاه های نمونه برداری می باشد(p
علوم زیستی دریا
محسن حیدری؛ حسین ذوالقرنین؛ نسرین سخایی؛ عبدالعلی موحدی نیا؛ علی میرزایی
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی تنوع زیستی و تراکم جلبک های قهوه ای سواحل خلیج فارس در استان بوشهر طی دو فصل گرم و سرد بود. بیشترین تراکم جلبک های قهوه ای در فصل بهار (20±33 عدد درمترمربع) و کمترین تراکم در فصل پاییز (9±17عدد درمترمربع) بود. در این مطالعه جلبک Cystoserriaceae myrica از بیشترین تراکم(25±41) برخوردار است، وگونه غالب در میان 6 گونه جلبک قهوه ای نمونه ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی تنوع زیستی و تراکم جلبک های قهوه ای سواحل خلیج فارس در استان بوشهر طی دو فصل گرم و سرد بود. بیشترین تراکم جلبک های قهوه ای در فصل بهار (20±33 عدد درمترمربع) و کمترین تراکم در فصل پاییز (9±17عدد درمترمربع) بود. در این مطالعه جلبک Cystoserriaceae myrica از بیشترین تراکم(25±41) برخوردار است، وگونه غالب در میان 6 گونه جلبک قهوه ای نمونه برداری شده محسوب می شود. بیشترین مقدار شاخص مارگالف(438/0) مربوط به منطقه میان میان کشندی می باشد. بیشترین مقدار شاخص شانون(94/0) نیزمربوط به منطقه پایین میان کشندی می باشد. بیشترین مقدار غنای گونه ای و غالبیت مربوط به فصل پاییز و بیشترین مقدار شاخص شانون(76/0) مربوط به فصل بهار است. جلبک های قهوه ای بیشترین تراکم را در فصل بهار (20±33 عدد درمترمربع) داشته اند. از نظر غنای گونه ای ایستگاه نیروگاه و ایستگاه گناوه به ترتیب دارای بیشترین و کمترین غنای گونه ای در دو فصل مورد مطالعه بود. بیشترین و بالاترین مقدار غالبیت و تنوع پایین مربوط به منطقه میان میان کشندی می باشد.
علوم زیستی دریا
محسن حیدری؛ حسین ذوالقرنین؛ نسرین سخایی؛ علی میرزایی؛ عبدالعلی موحدی نیا
چکیده
هدف از این مطالعه بررسی خواص ضداکسیدانی عصاره هیدروالکلی سه گونه جلبکی سبز، قهوه ای و قرمز بود. بالاترین و کمترین مقدار فنل را جلبک Laurencia snyderia (69/0±9/113 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) و جلبک سبز Entromorpha intestinalis (05/6±36/72 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) داشت. بیشترین مقادیر فلانوئید کل (95/1±05/41 میلی گرم روتین در گرم عصاره) را جلبک ...
بیشتر
هدف از این مطالعه بررسی خواص ضداکسیدانی عصاره هیدروالکلی سه گونه جلبکی سبز، قهوه ای و قرمز بود. بالاترین و کمترین مقدار فنل را جلبک Laurencia snyderia (69/0±9/113 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) و جلبک سبز Entromorpha intestinalis (05/6±36/72 میلی گرم اسید گالیک در گرم عصاره) داشت. بیشترین مقادیر فلانوئید کل (95/1±05/41 میلی گرم روتین در گرم عصاره) را جلبک قرمز L. snyderia و با این وجود کمترین مقادیر(41/0±7/12 میلی گرم روتین در گرم عصاره) را جلبک قهوه ای Cystoseira trinodisداشت. بیشترین فعالیت ضداکسیدانی با آزمون رادیکال آزینو بیس اتیل تیازولین سولفونیک (ABTS+) مربوط به جلبک L. snyderia وکمترین مقدار مربوط به جلبک C. trinodis بود. بین فعالیت ضداکسیدانی حاصل از عصاره هیدروالکلی جلبک های مورد مطالعه با استفاده از آزمونABTS اختلاف معنی داری بود.
سپیده سلیمانی پی؛ نسرین سخایی؛ سیمین دهقان مدیسه؛ احمد سواری؛ محمد علی سالاری
چکیده
این تحقیق به منظور شناسایی مراحل لاروی و تنوع زیستی اجتماعات پلانکتونیک Dendrobranchiata در منطقه زیستگاه های مصنوعی سواحل خوزستان(منطقه بحرکان در شمال غربی خلیج فارس) به مدت یکسال از اردیبهشت 1390 تا فروردین1391 به صورت ماهانه انجام گردید. نمونه برداری با استفاده از تور پلانکتون با چشمه 300 میکرومتر انجام شد. در مجموع از دو فوق خانواده Penaeoidea و ...
بیشتر
این تحقیق به منظور شناسایی مراحل لاروی و تنوع زیستی اجتماعات پلانکتونیک Dendrobranchiata در منطقه زیستگاه های مصنوعی سواحل خوزستان(منطقه بحرکان در شمال غربی خلیج فارس) به مدت یکسال از اردیبهشت 1390 تا فروردین1391 به صورت ماهانه انجام گردید. نمونه برداری با استفاده از تور پلانکتون با چشمه 300 میکرومتر انجام شد. در مجموع از دو فوق خانواده Penaeoidea و Sergestoidea، سه خانواده Sergestidae، Luciferidae،Penaeidae شناسایی گردید. از خانواده Penaeidae گونه های Metapenaeus affinis ، Penaeu sindicus، Parapenaeopsis stylifera ، از خانواده Luciferidae گونه Lucifer hanseni و از خانواده Sergestidae گونه Acetes sp شناسایی و معرفی گردیدند. همچنین در این تحقیق مشخص گردید که گونه Metapenaeus affinis(با میانگین830± 1029فرد در مترمکعب) از خانواده Penaeidae در شهریور ماه بیشترین تراکم لاروی را بخود اختصاص داده است. الگوی دو پیکی تخم ریزی در میان میگوهایPenaeidae در تابستان و پاییز مشاهده گردید. بیشترین درصد فراوانی نسبی در فوق خانواده Penaeoidea مربوط به مرحله مایسیس یک و به میزان 62 درصد بود. نتایج بدست آمده نشان دهنده این است که سازه های مصنوعی به خوبی توانسته اند منطقه نوزادگاهی برای میگوهای Penaeidae باشند. همچنین بیشترین مقدار میانگین شاخص تنوع شانون در آبان ماه(36/1) بود که به علت حضور یکسان تمام گونه ها در این ماه است. کمترین میزان شاخص سیمپسون در آبان ماه مشاهده شد که نتیجه بالا رو تایید می کند.
شمشاد شهبازی؛ نسرین سخایی؛ احمد سواری؛ بابک دوست شناس؛ فرشته سراجی
چکیده
این پژوهش بر روی مراحل لاروی دو گونه از خانواده Epialtidae در سال 1390 در آبهای ساحلی جزیره هنگام (خلیج فارس) انجام گرفته است. نمونه برداری توسط تور پلانکتون 300 میکرون به روش کشش مورب از کف به سطح به مدت یک سال از زمستان 1390 الی پاییز 1391 به صورت فصلی در 6 ایستگاه انجام پذیرفت. بر اساس خصوصیات ریخت شناسی همانند شکل کلی لارو و ضمائم آن در آزمایشگاه ...
بیشتر
این پژوهش بر روی مراحل لاروی دو گونه از خانواده Epialtidae در سال 1390 در آبهای ساحلی جزیره هنگام (خلیج فارس) انجام گرفته است. نمونه برداری توسط تور پلانکتون 300 میکرون به روش کشش مورب از کف به سطح به مدت یک سال از زمستان 1390 الی پاییز 1391 به صورت فصلی در 6 ایستگاه انجام پذیرفت. بر اساس خصوصیات ریخت شناسی همانند شکل کلی لارو و ضمائم آن در آزمایشگاه توسط میکروسکوپ معکوس دارای تباین فاز مراحل لاروی زوآ اول گونه Menaethuis monoceros و زوآ دوم گونه Menaethiops nodulosus بررسی شد، و همچنین تراکم لارو گونه های یاد شده در ایستگاه ها و فصول مختلف محاسبه گردید، که بیشترین میانگین تراکم آنها به ترتیب با 22/33 و 72/7 فرد در متر مکعب در فصل تابستان محاسبه گردید. آنالیز واریانس یک طرفه بین تراکم گونه های مختلف در ایستگاه ها و فصول نمونه برداری شده نشان داد که اختلاف معنی داری بین برخی از ایستگاه ها و فصول وجود دارد.