علوم زیستی دریا
اشکان بنان؛ محمدرضا کلباسی مسجد شاهی؛ محمود بهمنی؛ محمدعلی یزذدانی ساداتی
چکیده
در تحقیق حاضر اثر رنگ نور و رنگ تانک بر واکنش استرسی فیل ماهی Huso huso بر اساس اندازه گیری برخی از پارامترهای سروهماتولوژی (هموگلوبین، هماتوکریت، کورتیزول، گلوکز و ...) و آنالیز شیمیایی لاشه بررسی گردید. مراحل عملی مطالعه در انستیتو تحقیقات بین الملی ماهیان خاویاری دکتر دادمان انجام شد. بدین منظور 64 عدد بچه فیل ماهی با میانگین وزنی (± ...
بیشتر
در تحقیق حاضر اثر رنگ نور و رنگ تانک بر واکنش استرسی فیل ماهی Huso huso بر اساس اندازه گیری برخی از پارامترهای سروهماتولوژی (هموگلوبین، هماتوکریت، کورتیزول، گلوکز و ...) و آنالیز شیمیایی لاشه بررسی گردید. مراحل عملی مطالعه در انستیتو تحقیقات بین الملی ماهیان خاویاری دکتر دادمان انجام شد. بدین منظور 64 عدد بچه فیل ماهی با میانگین وزنی (± انحراف معیار) 1/42 ± 98/83 گرم (در گروه های 8 تایی) تحت طیف های نوری سفید، قرمز، سبز و آبی و نیز 48 عدد با میانگین وزنی 1/17 ± 98/46 (در گروه های 8 تایی) در تانک های سفید، سیاه و آبی بمدت 12 هفته پرورش داده شدند. بر اساس نتایج بدست آمده سطح هورمون کورتیزول سرم خون ماهیان پرورش یافته در شرایط نوری قرمز و سبز در مقایسه با سایر رنگ های نور افزایش معنی داری یافت، بطوری که علاوه بر استرس و رنگ نور، اثر متقابل بین آنها نیز معنی دار بود (p≤0.05). نتایج همچنین نشان داد که میزان کورتیزول در ماهیان پرورش یافته در تانک سیاه در مقایسه با سایر تیمارها کاهش معنی داری داشت، بطوری که علاوه بر استرس و رنگ تانک، اثر متقابل بین آنها نیز معنی دار بود (p≤0.05). در مورد سایر پارامتر های مورد بررسی (هموگلوبین، هماتوکریت و آنالیز لاشه) تغییر معنی داری مشاهده نشد. از این رو رنگ نور آبی و رنگ تانک مشکی با ایجاد حالت آرامش در ماهی تاثیر مثبتی بر شرایط فیزیولوژیک ماهی داشته، پاسخ استرسی بهتری را به همراه داشتند.
علوم زیستی دریا
مونا تبرک؛ محمدرضا کلباسی؛ محمد صادق علوی یگانه
چکیده
اردک ماهی یکی از گونههای اقتصادی با ارزش حوزه جنوبی دریای خزر است. شناخت تنوع ژنتیکی آبزیان اهمیتی حیاتی در مدیریت و حفاظت از آنها دارد. از هفت جفت آغازگر ریزماهواه برای بررسی 60 نمونه اردک ماهی از دو تالاب انزلی و امیرکلایه واقع در استان گیلان استفاده شد. میانگین تعداد الل مشاهده شده در نمونههای تالاب انزلی 286/5 و امیرکلایه 429/3 ...
بیشتر
اردک ماهی یکی از گونههای اقتصادی با ارزش حوزه جنوبی دریای خزر است. شناخت تنوع ژنتیکی آبزیان اهمیتی حیاتی در مدیریت و حفاظت از آنها دارد. از هفت جفت آغازگر ریزماهواه برای بررسی 60 نمونه اردک ماهی از دو تالاب انزلی و امیرکلایه واقع در استان گیلان استفاده شد. میانگین تعداد الل مشاهده شده در نمونههای تالاب انزلی 286/5 و امیرکلایه 429/3 بود. میانگین هتروزایگوسیتی مشاهده شده و مورد انتظار به ترتیب 626/0 و 662/0 بدست آمد. آنالیز واریانس مولکولی تنوع ژنتیکی 73% بین جمعیتها و 27% درون جمعیتها نشان داد. نتایج، انحراف از تعادل هاردی- واینبرگ نشان داد تمام نمونهها خارج از تعادل قرار داشتند. علائمی از تنگنای ژنتیکی در جمعیتها این گونه قابل مشاهده است که ضروری است تا با اتخاذ تصمیمات مناسب مدیریت ژنتیکی در این خصوص اقدام گردد. از آنجا که دندروگرام ترسیمی وآزمون واریانس مولکولی بیانگر تمایز بارز و وجود دو جمعیت کاملا مجزا در این دو تالاب بود که میبایست در مدیریت ذخایر این گونه مدنظر برنامه ریزیهای شیلاتی کشور قرار گیرد.
علی طاهری؛ محمد رضا کلباسی؛ عبدالمحمد عابدیان
دوره 11، شماره 2 ، مرداد 1391، ، صفحه 16-24
چکیده
به منظور حفظ قدرت لقاح گامتهای ماهی قزل آلای رنگین کمان در شرایط انتقال کوتاه مدت، تأثیر استفاده از اکسیژن مرطوب بر روی تخمک و اسپرم خنک شده این ماهی در دمای 2-1 درجه سانتی گراد بررسی گردید. بدین منظور اسپرم و تخمک ماهی به صورت مجزا درون کیسههای پلی اتیلنی زیپ دار (20×18 سانتی متر) جمع آوری شد و به هر کیسه مقادیر صفر، 25، 50، ...
بیشتر
به منظور حفظ قدرت لقاح گامتهای ماهی قزل آلای رنگین کمان در شرایط انتقال کوتاه مدت، تأثیر استفاده از اکسیژن مرطوب بر روی تخمک و اسپرم خنک شده این ماهی در دمای 2-1 درجه سانتی گراد بررسی گردید. بدین منظور اسپرم و تخمک ماهی به صورت مجزا درون کیسههای پلی اتیلنی زیپ دار (20×18 سانتی متر) جمع آوری شد و به هر کیسه مقادیر صفر، 25، 50، 75 و 100% اکسیژن مرطوب در حجم باقی مانده کیسه تزریق گردید. ده ساعت پس از انتقال گامتها از کارگاه شهید باهنر کلاردشت به دانشکده علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس درون جعبههای یونولیتی حاوی کیسه های ترموژل منجمد، اسپرم و تخمک در قالب 25 تیمار (با 3 تکرار) لقاح داده شد و جهت تفریخ درون یک انکوباتور آزمایشگاهی ویژه تفریخ تخم ماهی قزل آلای رنگین کمان با سیستم بازچرخش آب (دمای ده درجه سانتی گراد) قرار گرفت. در طی این مدت میزان لقاح، چشم زدگی و تفریخ هر یک از تیمارها به عنوان شاخص تعیین میزان بهینه اکسیژن مصرفی در مورد انتقال گامتها مورد محاسبه قرار گرفت. نتایج این بررسی مبین آن است که لقاح تخمک حاوی 100% اکسیژن و اسپرم حاوی 75% اکسیژن منجر به اخذ بهترین نتایج شامل2/1 ±01/95 درصد لقاح و 21/4±78 درصد چشم زدگی و بالاخره 88/3 ± 75 درصد تفریخ لارو گردید که در مقایسه با گروه شاهد ( صفر درصد اکسیژن) واجد اختلاف معنی دار میباشد (05/0<p). از آنجا که در برنامههای تکثیر و اصلاح نژاد آبزیان نقل و انتقال گامتها بسیار سهلتر و کم هزینهتر از انتقال مولدین میباشد لذا روش مذکور به عنوان روشی ساده در نقل و انتقال کوتاه مدت گامت ماهی قزل آلای رنگین کمان میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
ایمان سوری نژاد؛ محمد رضا کلباسی
دوره 11، شماره 2 ، مرداد 1391، ، صفحه 45-57
چکیده
در تکثیر مصنوعی مولدین ماهی آزاد دریای خزر Salmo trutta caspius، حفظ تنوع ژنتیکی بچه ماهیانی که برای بازسازی ذخایر استفاده میشوند نیازمند توجه جدی است. مشارکت نامتعادل مولدین نر و ماده در تولید آلوینها در شیوه فعلی تکثیر مصنوعی باعث کاهش اندازه جمعیت مؤثردر مولدین میگردد و یکسان نمودن حجم مایع منی نیز منجر به مشارکت متعادل مولدین در تولید ...
بیشتر
در تکثیر مصنوعی مولدین ماهی آزاد دریای خزر Salmo trutta caspius، حفظ تنوع ژنتیکی بچه ماهیانی که برای بازسازی ذخایر استفاده میشوند نیازمند توجه جدی است. مشارکت نامتعادل مولدین نر و ماده در تولید آلوینها در شیوه فعلی تکثیر مصنوعی باعث کاهش اندازه جمعیت مؤثردر مولدین میگردد و یکسان نمودن حجم مایع منی نیز منجر به مشارکت متعادل مولدین در تولید آلوینها نمی شود. با توجه به احتمال تأثیر غلظت اسپرم بر میزان مشارکت مولدین نر در تولید آلوینها در تکثیر مصنوعی ماهی آزاد دریای خزر، اندازه جمعیت مؤثر مولدین و تنوع ژنتیکی نسل F1در لقاح مخلوط شش مولد نر و دو مولد ماده با غلظت یکسان اسپرم و تعداد برابر تخمک بررسی شد. ردیابی والدین و نسل F1 با استفاده از روش حذف در نرم افزار FAP و پس از بررسی 9 جایگاه ریزماهواره و انتخاب 3 جایگاه 58 Str، 73 Str و 591 Str که دارای بیشترین میزان تنوع ژنتیکی در مولدین ماهی آزاد دریای خزر بودند صورت پذیرفت. بیش از91درصد از آلوینهای تولید شده به شیوه لقاح مخلوط به والدین خود منتسب شدند.اندازه جمعیت مؤثر مولدین 24/5 (65/0) محاسبه گردید و تعداد آللها و هتروزیگوسیتی مورد انتظار کاهش معنیداری را در آلوینها (67/6 011/0± 726/0) نسبت به مولدین (33/7و 808/0) نشان دادند (05/0>P). بر اساس نتایج تحقیق حاضر یکسانسازی غلظت اسپرم مولدین نر در شیوه لقاح مخلوط باعث مشارکت متعادل مولدین نر در بارورسازی تخمکها و عدم کاهش تنوع ژنتیکی در آلوینها نمیشود.